به گزارش آیندگان؛ روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی درباره اعتراضات نسل زد در نپال نوشت: در خلأ رهبری سیاسی، مردم به دیسکورد، پلتفرمی که در اصل میان گیمرها محبوب بود، روی آوردند. تنها در چهار روز بیش از ۱۴۵ هزار کاربر عضو شدند و کانال به «پارلمان مجازی» بدل شد. گفت‌وگوهای صوتی، تصویری و متنی این اتاق آن‌قدر مهم شد که رسانه‌های ملی هم آن را پوشش دادند.
ارتش برای یافتن رهبر موقت با گردانندگان کانال تماس گرفت و از آنها خواست نامزد معرفی کنند. پس از ساعت‌ها بحث و نظرسنجی، کاربران روی سوشیلا کارکی، قاضی‌القضات پیشین نپال، اجماع کردند. او روز بعد با رئیس‌جمهور و فرمانده ارتش دیدار کرد.
کارشناسان این تجربه را بی‌سابقه می‌دانند: شبکه اجتماعی‌ای که عملاً در جای پارلمان قرار گرفته است. اما هشدار می‌دهند که رسانه‌های اجتماعی هرچند در بسیج اعتراضات کارآمدند، در ساختن ساختار سیاسی پایدار ضعف دارند.
در ادامه گزارش پرناو باسکار که با تیتر اصلی «Nepal’s Social Media Ban Backfires as Politics Moves to a Chat Room» روز ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۵ در روزنامه نیویورک‌تایمز منتشر شده است را بخوانید؛
تلاش برای ممنوع کردن شبکه‌های اجتماعی در نپال این هفته به اعتراضات خشونت‌باری ختم شد که با برکناری نخست‌وزیر، سوختن ساختمان پارلمان و حضور سربازان در خیابان‌های پایتخت همراه بود. حالا همان فناوری‌ای که دولت قصد داشت غیرقانونی کند، برای کمک به انتخاب رهبر بعدی کشور به کار گرفته می‌شود، زیرا بیش از ۱۰۰ هزار شهروند به‌طور مرتب در یک اتاق گفت‌وگوی مجازی گرد هم می‌آیند تا درباره آینده کشور بحث کنند.
بیش از ۵۰ نفر (آمار رویترز ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۵) در جریان درگیری با پلیس کشته شدند؛ اعتراضاتی که به رهبری جوانان و در واکنش به نابرابری ثروت، فساد و طرح ممنوعیت برخی پلتفرم‌های اجتماعی رخ داد و پایتخت را تکان داد.
پس از سقوط دولت در روز سه‌شنبه، ارتش حکومت نظامی در کاتماندو برقرار کرد و تجمع‌های بزرگ را محدود ساخت. در شرایطی که کشور در وضعیت برزخی سیاسی قرار داشت و رهبر جدیدی مشخص نبود، نپالی‌ها به دیسکورد روی آوردند؛ پلتفرمی که ابتدا میان گیمرها محبوبیت یافت، تا نسخه‌ای دیجیتال از یک گردهمایی ملی را اجرا کنند.
سید غیمیری، ۲۳ ساله، یک تولیدکننده محتوا از کاتماندو گفت: «پارلمان نپال همین حالا دیسکورد است»، و توضیح داد که چگونه این وب‌سایت به مرکز تصمیم‌گیری سیاسی کشور تبدیل شده است.
گفت‌وگوهای داخل کانال دیسکورد، که ترکیبی از چت‌های صوتی، تصویری و متنی است، چنان اهمیت یافته که در تلویزیون ملی بحث می‌شود و به‌صورت زنده در وب‌سایت‌های خبری پخش می‌شود.
گردانندگان این کانال اعضای «هامی نپال»، یک سازمان مدنی هستند و بسیاری از مشارکت‌کنندگان همان فعالان نسل زد (Gen-Z) هستند که اعتراضات این هفته را رهبری کردند. اما از زمان استعفای ناگهانی نخست‌وزیر در روز سه‌شنبه، قدرت عملاً در اختیار ارتش قرار گرفته است. فرماندهان ارتش که به احتمال زیاد تعیین خواهند کرد چه کسی کشور را رهبری کند، با گردانندگان کانال دیدار کرده و از آنها خواسته‌اند نامزدی برای رهبری موقت معرفی کنند.
در میان نام‌هایی که در کانال مطرح شد ساگار داکال، یک نامزد سیاسی سابق، و کول مان گیسینگ، مدیر پیشین اداره برق نپال بودند. به گفته سه نفر که در جریان این تماس بودند، این دو روز چهارشنبه در نشستی چندساعته در اتاق گفت‌وگو شرکت کردند.
به گفته آنان، تا پایان روز چهارشنبه پس از بحث‌های طولانی و چند نظرسنجی، گروه دیسکورد حول نام سوشیلا کارکی، قاضی‌القضات سابق نپال، به اجماع رسید و نام او را برای دیدار حضوری با ارتش پیشنهاد کرد.
و روز پنجشنبه خانم کارکی با رئیس‌جمهور نپال، رام چندرا پائودل، و فرمانده ارتش، ژنرال آشوک راج سیگدل دیدار کرد، بنا بر گفته گردانندگان کانال دیسکورد. وکیل خانم کارکی به درخواست اظهارنظر پاسخ نداد.
شاسوت لامیشانه، یکی از مدیران کانال که در راه‌اندازی سرور نقش داشته و نماینده گروه در دیدار با ارتش بوده، گفت: «هدف این بود که نوعی انتخابات کوچک شبیه‌سازی شود.» آقای لامیشانه تنها چند ماه پیش از دبیرستان فارغ‌التحصیل شده است.
او گفت گروه دیسکورد نماینده کل کشور نیست و هدفش تنها معرفی یک رهبر موقت برای نظارت بر انتخابات است.
در چهار روز، این سرور به بیش از ۱۴۵ هزار عضو رسیده است. و کاربران به‌سرعت در حال کشف محدودیت‌های دموکراسی و همین‌طور محدودیت‌های یک پلتفرم اجتماعی هستند که در آن همه می‌توانند حرف بزنند.
سمدیپ یاداو، ۲۳ ساله و فارغ‌التحصیل تازه دانشگاه در کاتماندو، که روز چهارشنبه در بخشی از این نشست شرکت کرده بود، گفت: «این اتفاق خیلی سریع افتاد. ما رهبران مشخصی برای نمایندگی خود نداریم.» او بحث‌های کانال را «بسیار بی‌نظم» توصیف کرد که گاهی شبیه «یک تماس تصادفی شبکه اجتماعی» احساس می‌شد.
سابقه گفت‌وگوی سرور نیز بازتاب همین بی‌نظمی و کشمکش‌هاست. هرکسی می‌تواند وارد کانال شود، بنابراین به‌راحتی امکان نفوذ مزاحمان یا افرادی از خارج نپال وجود دارد. مدیران مجبور شده‌اند درخواست‌های خشونت‌آمیز را مهار کنند. و چون هرکسی می‌تواند صحبت کند، گفتگوها اغلب به آشفته‌ای از صداهای ناشناس تبدیل می‌شود.
گردانندگان مجبور شده‌اند میان حمایت از بحث آزاد و رسیدن سریع به یک نماینده برای ملاقات با ارتش یکی را انتخاب کنند. گروه نسل زد در رقابت با گروه‌هایی بیرون از دیسکورد است که آنها هم در پی کسب نفوذ هستند.
مدیران روز چهارشنبه به کانال گفتند: «لطفاً همین حالا یک نماینده تعیین کنید؛ ما وقت نداریم» و سرانجام روی خانم کارکی توافق کردند.
نمایندگان برخی احزاب سیاسی نپالی و حامیان نظام سلطنتی سابق نیز در حال گفت‌وگو با ارتش هستند.
استیون فلدستین، کارشناس بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی در زمینه نقش فناوری در جنبش‌های اجتماعی، گفت استفاده از دیسکورد در چنین مقیاسی «کاملاً بی‌سابقه» به نظر می‌رسد، به‌ویژه اگر قرار باشد برای طراحی آینده سیاسی نپال به کار رود.
اما فلدستین افزود مسیر کلی نپال با الگوی جهانی گسترده‌تری همخوانی دارد. در حالی‌که شبکه‌های اجتماعی در «مرحله اول» جنبش‌ها ــ یعنی آوردن مردم به خیابان ــ بسیار کارآمد هستند، در ایجاد «ساختار سیاسی پایدار در بلندمدت» کمتر موفق بوده‌اند.
آقای لامیشانه، این فارغ‌التحصیل تازه دبیرستان، انتظار نداشت سروری که تیمش ایجاد کرده چنین نقشی در گفت‌وگوی ملی کشور پیدا کند.
او گفت: «می‌توان گفت سرور دیسکورد دارد با ارتش مذاکره می‌کند، چون همه حرف‌هایی که اینجا زده می‌شود در نهایت به ستاد ارتش می‌رسد. ما همان مردم روی زمین هستیم.»