جامعه

شامگاه پنجشنبه حوالی ساعت ۱۱، نیروهای حکومتی با شلیک مستقیم به دو خودروی شخصی در شهر خمین، چهار شهروند را که یکی از آن‌ها کودک سه‌ساله‌ای به نام رها بود، به قتل رساندند. این حادثه موجی از خشم و واکنش گسترده در شبکه‌های اجتماعی به‌دنبال داشته است.
۲۵ تیرماه ۱۴۰۱ فقط ۱۰ دقیقه مانده بود تا «سما جهانباز» دختر 22 ساله اصفهانی به خانواده‌اش برسد، اما ناگهان در خیابان «معالی‌آباد» شیراز ناپدید شد و حالا سه سال است از او خبری نیست؛ چند وقتی است شایع شده در افغانستان دیده شده اما نه عکسی نشان داده‌اند و نه حتی اسم آن دختر را می‌دانند.
پنج سال پس از آغاز رسیدگی، پرونده «کیوان امام وردی»، متهم به تجاوزهای سریالی، همچنان در مرحله رسیدگی است؛ آن‌هم در‌حالی‌که او با قرار وثیقه ۲۰ میلیارد تومانی آزاد است و اتهامات را انکار می‌کند. روند این پرونده که از دل افشاگری‌های سال ۱۳۹۹ در فضای مجازی آغاز شد، با پیچیدگی‌ها و تأخیرهای متعدد همراه بوده و هنوز سرنوشت نهایی آن در ابهام است.
اشتراک‌گذاری لحظات معمولی زندگی‌مان در شبکه‌های اجتماعی دیگر مثل گذشته معنا ندارد. زمانی که عکس صبحانه نماد صمیمیت و ارتباط بود، اما اکنون با محتوای برندمحور، ویدیوهای پرزرق‌وبرق، الگوریتم‌های بی‌رحم و ترس از قضاوت جایگزین شده است.
جنگ در روزهای پایانی ماه شروع شد و کسب‌وکاری که برای ۱۲ روز نتواند دوام بیاورد در همه مدت فعالیت‌اش، چه کار کرده است؟ پس در هشت‌سال جنگ کسب‌وکارها چطور زنده ماندند و ادامه دادند؟

در مقاله‌ای از نیویورک‌پست، مهمانداری به نام «سیرا میست» فاش می‌کند که برخی خلبان‌ها و مهمانداران در حین پرواز و هنگام استفاده از حالت خلبان خودکار، در کابین خلبان رابطه جنسی دارند. این ادعا واکنش‌های شوک‌برانگیز، طنز و نگرانی کاربران را در فضای مجازی برانگیخت: «آن‌ها در ارتفاع ۳۰٬۰۰۰ پایی مشغول این کارند.»
سخنگوی قوه قضاییه با اشاره به تعداد قربانیان حمله اسرائیل به زندان اوین گفت: «تاکنون مطابق آمار رسمی ۷۱ نفر در حمله اسرائیل به زندان اوین شهید شده‌اند، شهدا از کادر اداری زندان، سربازان وظیفه، محکومین زندانی، خانواده محکومین و همسایه‌های مجاور زندان هستند.»
در دل رقابت شهرداری نیویورک، کشمکشی میان نسل‌ها جریان دارد؛ درواقع انتخابات مقدماتی شهرداری نیویورک در سال ۲۰۲۵ به میدانی برای نبرد میان نسل‌ها تبدیل شد. رقابت اصلی میان زهران ممدانی ۳۳ ساله و اندرو کوئوموی ۶۷ ساله، تقابل شور جوانی با تجربه و قدرت قدیمی بود.
سایت حقوق‌بشری هرانا گزارش داد که پس از ۱۲ روز جنگ میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، شمار کل جان‌باختگان و مجروحان حملات اسرائیل به شهرهای مختلف ایران، به پنج هزار و ۵۳۰ تن شامل شامل هزار و ۵۴ کشته و چهار هزار و ۴۷۶ مجروح رسید.
خبرگزاری فارس اعلام کرد که در ۱۳ روز حمله اسرائیل به شهرهای مختلف ایران، ۶۱۰ نفر جان باختند؛ از این جمع، ۴۹ نفر زن بودند، دو نفر از آنها باردار گزارش شده‌اند. در جمع قربانیان این حملات، نام ۱۳ کودک دیده می‌شود که کوچکترین آنها دو ماهه بوده است.
ستون‌هایی از «دود سیاه» که از گوشه‌های مختلف شهر برخاسته‌اند، «صدای انفجارهای مهیب»، «تیراندازی ممتد پدافند» و خیابان‌های خالی؛ این‌ها توصیف‌هایی هستند که برخی از ساکنان پایتخت ایران، تهران، پس از یک هفته از آغاز درگیری با اسرائیل، درباره‌ی شهرشان بیان می‌کنند.

باشگاه لئاندر، که بیش از نیمی از پاروزنان تیم بریتانیا در المپیک پاریس را تأمین کرده، به عدم رسیدگی مناسب به اتهامات تجاوز و آزار جنسی متهم شده است. تحقیقات بخش ورزشی تلگراف از سه مورد جداگانه پرده برداشته که در آن‌ها پاروزنان مرد، متهم به تجاوز به اعضای زن تیم در این باشگاه معتبر واقع در هنلی در طی پنج سال گذشته هستند.
روزنامه شرق در گزارشی میدانی از آنچه در دو روز اول حمله اسرائیل به تهران گذشت، نوشت: «صدای مردم قطع نمی‌شود، هرکس چیزی می‌داند؛ چیزی دیده یا شنیده است. زن دیگری، شالش را روی صورتش کشیده، انگار برای نفس‌کشیدن دنبال چیزی می‌گردد. روی پیشانی و بینی‌اش پانسمان است. از بیمارستان برگشته، لنگان لنگان سمت خرابه می‌رود: «ما مردم عادی‌ هستیم، نه سلاح داریم نه پناهگاه». راه کج می‌کند و دستش را مثل پرچمی در باد بالا گرفته است.
احسان شاه‌قاسمی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در برنامه‌ای در صداوسیما گفت: «نوجوانان این نسل، احمق‌ترین نسل نوجوانی هستند که ایران تاکنون داشته است.» او همچنین افرادی را که این نسل را آگاه و شجاع می‌دانند، «نادان» توصیف کرد.
الهه حسین‌نژاد، دختر ۲۴ ساله‌ای که پس از ۱۱ روز گم‌شدن، جسدش در حاشیه تهران کشف شد، توسط راننده‌ای که او را به‌عنوان مسافر سوار کرده بود، به قتل رسید. اما قاتل اصلی این فاجعه، نه یک فرد، بلکه ساختار معیوب حمل‌ونقل عمومی، حاشیه‌نشینی گسترده و مسافرکشی غیررسمی است.
آزاد ارمکی، جامعه‌شناس در گفت‌وگو با یورونیوز به بررسی ابعاد قتل الهه حسین‌نژاد پرداخته در همین زمینه بر بازیگری آنها که جز «خشونت» کار دیگری بلند نیستند و «خستگی جامعه»، «بن‌بست اجتماعی» و «فقدان اثرگذاری جامعه مدنی» تاکید دارد. او با بررسی ابعاد جامعه ایران می‌گوید: «بوی جنگ داخلی می‌آید.»
یک گزارش جدید که توسط آژانس مواد مخدر اتحادیه اروپا تهیه شده است می‌گوید در دسترس بودن بی‌سابقه کوکائین، مُسکن‌های جعلی حاوی مواد افیونی مصنوعی کشنده و شبکه‌های پیچیده قاچاق باعث شده بحران مواد مخدر در این قاره پیچیده‌تر از همیشه شود.
به گزارش رسانه‌های ایران، حکم تخلیه "خانه اندیشمندان علوم انسانی" در حال اجرا است. خبرنگاران اجازه ورود به محل را نیافته‌اند. گفته می‌شود که شهرداری قصد "مدیریت" این نهاد غیردولتی و وارد کردن "ارزشی‌ها" به آن را دارد. از نظر مدیران خانه اندیشمندان، هدف شهرداری تصرف مدیریت این نهاد غیردولتی و حتی استفاده از اعتبار آن است
خبرگزاری فارس به بهانه قتل الهه حسین‌نژاد در گزارشی مدعی شد: «همزمان با گسترش بی‌حجابی در جامعه، کارشناسان می‌گویند که با وجود اقدامات پیشگیرانه پلیس، زنان با پوشش نامتعارف بیشتر در معرض آزار و خشونت قرار می‌گیرند.»
در ویدیوی کاملی که از اعترافات هولناک بهمن فرزانه، قاتل الهه حسین‌نژاد، منتشر شده، او در بخشی از صحبت‌های خود به زبان ترکی، الهه حسین‌نژاد را «بی‌حیا» توصیف کرده و می‌گوید اتفاقی که برای او افتاده کار «سرنوشت» بوده است.
در حالی که افکار عمومی به‌شدت پیگیر آگاهی از جزئیات جنایت قتل الهه حسین‌نژاد است، نهادهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی تمرکز خود را نه بر شفاف‌سازی، بلکه بر کنترل خانواده و اطرافیان او گذاشته‌اند.

روزنامه شرق در گزارشی از محل زندگی الهه حسین‌نژاد، نوشت: بدون صوت قرآن یا نوای غم‌انگیزی که سوگ این خانواده را نشان دهد، بنرهای تسلیت را به دیوار این خانه سیاه‌پوش می‌چسبانند. تمایلی به حرف‌زدن ندارند: «به ما گفته‌اند مصاحبه نکنیم، گفته‌اند هیچ کاری نکنیم». اهالی محل و همسایه‌ها هم به عزاداری بی‌سروصدای آنها اشاره می‌کنند که داغ دختر جوانشان را در سکوت پیش می‌برند.
پس از آن‌که چهره و نام متهم به قتل الهه حسین‌نژاد منتشر شد، ابهامات جدیدی درباره این پرونده مطرح شده است. ایران اینترنشنال در گزارشی نوشته که دست‌کم پنج ابهام تاکنون وجود دارد. همچنین اظهارات رییس پلیس آگاهی با ویدیوهای لحظه کشف جسد تناقض دارد. چرا این پرونده تا این حد متناقض و پرابهام است؟
صفحه اینستاگرامی شرکت لوازم آرایشی و بهداشتی «خانومی» که یک میلیون و ۴۰۰ هزار دنبال‌کننده داشت، به‌دلیل انتشار یک ویدیوی تبلیغاتی که در آن زنان رپ‌خوانی می‌کنند، با دستور مقام‌های قضایی جمهوری اسلامی مسدود شد. سایت فروشگاه خانومی، چهارشنبه ۱۴ خرداد در اطلاعیه‌ای نوشت انتشار محتوای مورد اشاره با نیت «جریحه‌دار کردن افکار عمومی» نبوده و ویدیو را پیش از این از صفحه اینستاگرام خود حذف کرده بود.
تلاش جمهوری اسلامی برای منع به همراه داشتن سگ در اماکن عمومی، پس از اصفهان به ارومیه، همدان، قزوین و کرمان رسید. دادستانی آذربایجان‌ غربی از برخورد «قاطع قضایی» با کسانی خبر داد که سگ‌هایشان را به خیابان و پارک می‌برند.

یافته‌های یک پژوهش جدید در ایران ۱۰۱ مورد «خشونت نمادین» را در عناصر مختلف آموزش و پرورش جمهوری اسلامی شناسایی کرد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، خشونت نمادین در تمامی عناصر برنامه درسی ایران از جمله اهداف، محتوا، محیط اجرا، راهبردهای یاددهی-یادگیری و روش‌های ارزشیابی اعمال می‌شود.
جمهوری اسلامی در ماه گذشته میلادی (می ۲۰۲۵) دست‌کم ۱۵۲ زندانی را در زندان‌های سراسر ایران به دار آویخت. از سوی دیگر اعدام ۵۱۱ نفر در پنج ماه نخست سال جاری میلادی در مقایسه با اعدام ۲۶۱ نفر در دوره مشابه در سال ۲۰۲۴، نشان می‌دهد آمار اعدام‌ها رشد ۹۶ درصدی داشته است.