دیپلماسی

منابع آگاه به روزنامه فایننشال تایمز گفتند که نشست دو روز پیش رئیسان جمهور امریکا و اوکراین در کاخ سفید پرتنش بود. به گفته این منابع، بارها صحبت‌های ترامپ و زلنسکی به مشاجره و فریاد کشیده شد و ترامپ «مدام ناسزا می‌گفت.»
در دیداری تاریخی، روز گذشته پوتین در مسکو میزبان احمد الشرع، رئیس‌جمهوری موقت سوریه بود. این دیدار اولین سفر الشرع به روسیه از زمان تصاحب قدرت است و به‌ گفته منابع سوری، استرداد اسد از محورهای گفت‌وگو بود. الشرع در کرملین تأکید کرد که همه توافق‌های پیشین دمشق و مسکو برقرار است.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران با انتشار پیامی در شبکه‌ اجتماعی ایکس نوشت «بیش از هر زمان دیگری مشخص شده است که این خط غلط را به دونالد ترامپ داده بودند» که برنامه هسته‌ای ایران در بهار امسال در آستانه «تسلیحاتی» شدن بود. دونالد ترامپ دیروز در سخنرانی در پارلمان اسرائیل، با دفاع از حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران برای دستیابی به توافقی جدید ابراز تمایل کرد و گفت «دست دوستی‌اش همچنان به سمت ایران دراز است.»
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا در سخنرانی خود در پارلمان اسرائیل با اشاره‌ به جرد کوشنر، داماد و مشاور پیشین خود گفت ممکن است او نقش تازه‌ای در مذاکرات احتمالی با جمهوری اسلامی بر عهده بگیرد.
یک روز پس از آنکه خبرنگار رسانه آمریکایی اکسیوس گزارش داد تهران به نشست شرم‌الشیخ دعوت شده، یک مقام آمریکایی گفت جمهوری اسلامی در فهرست رسمی دعوت‌شدگان حضور ندارد. این اجلاس قرار است برای امضای توافق صلح غزه برگزار شود.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در یک گفت‌وگوی تلویزیونی تایید کرد که پیام اسرائیل از طریق روسیه به ایران منتقل شده است. به گفته وزیر خارجه دولت جمهوری اسلامی در تماس تلفنی بین بنیامین نتانیاهو و ولادیمیر پوتین، نخست‌وزیر اسرائیل گفته «قصد درگیری دوباره با ایران را نداریم.»


باراک راوید، خبرنگار اکسیوس، به نقل از یک منبع آگاه اعلام کرد وزارت خارجه آمریکا روز شنبه دعوت‌نامه رسمی برای کشورهایی از جمله ایران به‌منظور شرکت در نشست امضای توافق صلح غزه در مصر ارسال کرده است. در عین حال عباس عراقچی در واکنش به اظهارات دونالد ترامپ درباره احتمال پیوستن ایران به توافق «صلح ابراهیم» گفت: «این طرح با آرمان‌های ما سازگار نیست و هیچ‌وقت اتفاق نخواهد افتاد.»
کاخ سفید اعلام کرد که دونالد ترامپ با اعمال فشار شدید بر دولت اسرائیل، موفق شد توافقی تاریخی برای آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها میان اسرائیل و حماس را نهایی کند و به جنگ دو‌ساله غزه پایان دهد. به گفته مقام‌های ارشد، ترامپ بدون تهدید مستقیم به قطع ارسال تسلیحات، به بنیامین نتانیاهو فهماند که بقای اسرائیل بدون حمایت آمریکا ممکن نیست.
دفتر نتانیاهو اعلام کرد دولت اسرائیل طرح ترامپ برای غزه را تصویب کرد. پنج عضو کابینه به این طرح رای مخالف دادند. در این نشست جرد کوشنر و استیون ویتکاف، داماد و نماینده دونالد ترامپ نیز حضور داشتند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده می‌گوید که ایران می‌خواهد برای صلح در نوار غزه تلاش کند و «ما در این زمینه با هم کار خواهیم کرد. اما آن‌ها نمی‌توانند سلاح اتمی داشته باشند».
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا تا ساعت ۱۸ روز یکشنبه به وقت واشینگتن، ۱۰ شب به وقت گرینویچ، به گروه افراطی حماس مهلت داد تا با طرح او برای آینده غزه موافقت کند و گرنه «جهنمی بی‌سابقه» علیه این گروه آغاز خواهد شد.
آلمان اعلام کرد پس از شکست گفت‌وگوهای اروپا با ایران درباره برنامه هسته‌ای، تحریم‌های گسترده سازمان ملل علیه تهران اعمال خواهد شد. از سوی دیگر رییس واحد مطالعات ایران در مرکز سیاست امارات متحده عربی در ابوظبی گفته که این اقدام اروپا می‌تواند اقتصاد ایران را به فروپاشی بکشاند و سناریوهای تنش‌آمیز رخ دهد.

روز یک‌شنبه بریتانیا، کانادا و استرالیا در اقدامی همزمان کشور فلسطین را به رسمیت شناختند. در بیانیه‌هایی که نخست‌وزیران سه کشور تقریبا همزمان منتشر کردند، کی‌یر استارمر، مارک کارنی و آنتونی آلبانیزی گفتند که خواهان صلح و آرامش برای هر دو کشور اسرائیل و فلسطین هستند و درصدد احیای راه حل دو کشوری خواهند بود. پرتغال هم قرار است امروز تصمیم مشابهی را اعلام کند.
در آستانه بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، «امواج‌مدیا» گزارش داده است که عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در تماس مستقیم با استیو ویتکاف، همتای آمریکایی‌اش، طرحی جامع برای خروج از بحران ارائه کرده است. این نقشه‌راه شامل آغاز فوری مذاکرات برای توافق موقت و سپس حرکت به سمت توافق نهایی است.
ژان‌نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه با انتشار بیانیه‌ای خواستار آزادی «فوری» و «بی‌قید و شرط» سه شهروند فرانسوی شده که در ایران زندانی هستند. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران شب گذشته گفته بود که قرار است شهروندان فرانسوی زندانی با یک تبعه ایرانی که در فرانسه بازداشت است، مبادله شوند.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی با تاکید بر اینکه ممکن است بین روایت او و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره توافق امضاشده در مصر تفاوت وجود داشته باشد گفت که در این توافق هیچ قراری برای بازرسی گذاشته نشده است: «نفس این توافق هیچ دسترسی تازه‌ای را ایجاد نمی‌کند.»
جاسم محمد البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، با تاکید بر موضع پیشین این نهاد درباره جزایر سه‌گانه ایران، تنب‌ بزرگ و کوچک و ابوموسی، گفت از «حاکمیت امارات متحده عربی» بر آن‌ها حمایت کامل می‌کند و تهران را به مذاکره مستقیم یا مراجعه به دادگاه جهانی فراخواند و گفت: «تمامی اقدامات جمهوری اسلامی در این جزایر باطل و فاقد اثر حقوقی است.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران از توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سر سازوکار تازه‌ای برای اجرای تعهدات پادمانی و تداوم همکاری خبر داد. همچنین رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت در دیدار قاهره با وزیر خارجه جمهوری اسلامی درباره «راهکارهای عملی برای ازسرگیری بازرسی‌ها در ایران» توافق شده است.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی در ۲۹ شهریور ۱۳۹۹ در گفتگویی با تلویزیون جمهوری اسلامی، وجود مکانیسم ماشه را تکذیب کرد: «ماشه یا اسنپ‌بک در برجام و قطعنامه نیامده، کلک تبلیغاتی آمریکا است. اسنپ‌بکی در قطعنامه وجود ندارد. می‌گویند ما اطلاعیه را می‌دهیم، یک ماه بعدش هم قطعنامه‌ها برمی‌گردد. این‌طور نیست.»
نخست‌وزیر استرالیا اعلام کرد که در پی اثبات نقش جمهوری اسلامی در دست‌کم دو حمله یهودستیزانه، سفیر جمهوری اسلامی را از این کشور اخراج کرده، فعالیت سفارت استرالیا در تهران را به حالت تعلیق درآورده و قصد دارد سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دهد.
روزنامه «تلگراف» نوشته که از منابعی شنیده که حکومت ایران آماده است به‌طور قابل توجهی غنی‌سازی اورانیوم را کاهش دهد تا از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل توسط بریتانیا جلوگیری کند. به نوشته این روزنامه بریتانیایی، دولت اصلاح‌طلب در حال فشار آوردن به چهره‌های امنیتی تندرو برای محدود کردن برنامه هسته‌ای است. مقام‌های ایرانی گفتند تهران مایل است موضع سختگیرانه خود را نرم کند تا از حملات نظامی بیشتر اسرائیل و آمریکا جلوگیری شود.
واشینگتن‌پست گزارش داد که وزارت خارجه آمریکا، شاهد قریشی، شهروند ایرانی-آمریکایی را که مقام ارشد رسانه‌ای این وزارتخانه در امور اسرائیل و فلسطین بود، پس از چندین اختلاف بر سر چگونگی توصیف سیاست‌های کلیدی دولت دونالد ترامپ در مورد غزه اخراج کرده است.
ولودیمیر زلنسکی و هفت رهبر اروپایی دیگر دیروز به کاخ سفید رفتند تا در نشست اضطراری که به سرعت برنامه‌ریزی شد، موضع اوکراین را مطرح کنند؛ تنها چند روز پس از آن‌که دیدار دونالد ترامپ با ولادیمیر پوتین در آلاسکا، هیچ دستاورد ملموسی برای پایان دادن به جنگ به همراه نداشت.
نشست صلح اوکراین دیروز در کاخ سفید برگزار شد؛ نشستی که با حضور ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، و هفت رهبر اروپایی دیگر شکل گرفت. این جلسه به‌طور اضطراری و تنها چند روز پس از دیدار دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در آلاسکا ترتیب داده شد.
ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ پس از پیاده شدن از هواپیماهای خود در آلاسکا با یکدیگر دیدار کردند. قرار است گفت‌وگوهای این دو رهبر در آلاسکا برگزار شود. به گفته کرملین،‌ این دیدار قرار است موضوعاتی فراتر از جنگ اوکراین را در بر بگیرد. ترامپ گفته اگر نتیجه دیدار با پوتین خوب نباشد، جلسه را ترک خواهد کرد. کرملین اعلام کرده بود پوتین برای دیدار با ترامپ به داخل هواپیمای او خواهد رفت.
شهیر شهیدثالث، تحلیلگر مستقل روابط بین‌الملل دانشگاه لندن، ژئوپلیتیک دانشگاه ساسکس در یادداشتی که در شبکه ایکس منتشر کرده درباره «کریدور زنگزور» و توافق اخیر آذربایجان و ارمنستان که با میانجیگری دونالد ترامپ اتفاق افتاد، نوشت:
رهبران جمهوری آذربایجان و ارمنستان پس از نزدیک به چهار دهه درگیری روز جمعه در حضور ترامپ توافق صلح امضا کردند. این دو همچنین برای ایجاد کریدور ترانزیتی با عنوان «مسیر ترامپ برای صلح و شکوفایی بین‌المللی» که آذربایجان را از طریق خاک ارمنستان به نخجوان متصل می‌کند، توافق کردند. جمهوری اسلامی با توسعه خط ترانزیتی زنگزور که با تلاش ترکیه و باکو صورت می‌گرفت مخالفت کرده است؛ مسیری که باعث می‌شود خط مرزی بین ایران و ارمنستان از بین برود.
منابع رسمی گزارش دادند که کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، در نشست کابینه اعلام کرده اگر اسرائیل اقدامی معنادار برای پایان‌دادن به وضعیت «فاجعه‌بار» در غزه انجام ندهد، دولت او تا پیش از نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر، کشور فلسطین را به‌رسمیت خواهد شناخت.