فرهنگ

کاخ گلستان با انتشار ویدیویی اعلام کرد که ۳۱ حلقه فیلم از دوران قاجار در مجموعه میراث جهانی این کاخ پیدا شده است که گمان می‌رود بخشی از نخستین تصاویر ضبط‌ شده در ایران باشد و اطلاعات ارزشمندی از زندگی دوره قاجار و آغاز سینما در ایران را فراهم می‌آورد.
ناصر تقوایی پس از ۱۲ سال فیلم بلند «کاغذ بی‌خط» را ساخته بود. در اختتامیه‌ی جشنواره فجر بیستم نامش را به عنوان برنده جایزه ویژه هیئت داوران اعلام کردند. او نه تنها در سالن نبود که جایزه را بگیرد بلکه بعداً هم آن را نپذیرفت.
جعفر پناهی، کارگردان و زندانی سیاسی پیشین با اشاره به سالگرد قتل حکومتی مهسا ژینا امینی، در اینستاگرام نوشت: «⁨ ⁨ ⁨ ⁨ ⁨۲۵ شهریور، یادآور حقیقتی است که با خون مهسا آشکار شد. مهسا امینی دختری ساده بود، اما جانش را که گرفتند و نسلی برخاست که تصمیم گرفت دیگر سکوت نکند.»

«ابی لیتلز» خواننده پاپ دهه‌های چهل و پنجاه خورشیدی در ایران، روز ۱۹ شهریور در ۷۳ سالگی در لس‌آنجلس درگذشت. علی اکبر عسکریان ذکاء با نام هنری «ابی لیتلز»، در سال ۱۳۴۶ همراه با دوستانش، گروه لیتلز را تاسیس کرد و بعدها به همین نام معروف شد.
همایون شجریان در حاشیه کنسرت رایگان خود در دبی در اولین اظهار نظر درباره لغو کنسرت در میدان آزادی بهمن بابازاده، خبرنگار موسیقی، گفت: «آرزو به دل ماندم.» او با اشاره به برنامه‌ریزی شش ماهه برای این اجرا، وعده داد که این کنسرت روزی برگزار خواهد شد.
ستاره اسکندری ‏شب گذشته در مراسم روز ملی سینما از ترانه علیدوستی، شقایق دهقان، هنگامه قاضیانی، باران کوثری، پانته‌آ بهرام و ...گفت و یادآوری کرد که «این بازیگران جزوی از تاریخ سینمای ما هستند! ما افراد را از سینما حذف می‌کنیم، بعد به آن‌ها افتخار می‌کنیم.»
حافظه تاریخی ویدئویی منتشر کرده و یادآوری کرده اکبر گلپایگانی، گلپا، در کنسرتی خانگی با حضور هنرمندان خانه‌نشین شامل دلکش، علی تجویدی، رحیم معینی کرمانشاهی، سیاوش زندگانی، میلاد کیایی، فریدون حافظی، محمدعلی فردین و نصرت‌الله وحدت در سال ۱۳۷۵، گریه می‌کند و در نهایت اجرا نیمه‌کاره می‌ماند.
جعفر پناهی، کارگردان ایرانی، هنگام دریافت جایزه ویژه TIFF Special Tribute در جشنواره تورنتو با لحنی اندوهناک سخنرانی کوتاه و تأمل‌برانگیزی داشت و نسبت به نشانه‌های فزاینده اقتدارگرایی و سرکوب سیاسی در جهان هشدار داد: «نشانه‌هایی می‌بینم که مرا از جهت‌گیری آینده می‌ترساند، و دقیقاً در جاهایی که هرگز انتظارش را نداشتیم.»
همایون شجریان با انتشار پستی در صفحه اینستاگرامی خود اعلام کرد کنسرت خیابانی او که قرار بود در میدان آزادی برگزار شود، لغو شده است. او نوشت که تاکنون وسایل گروه موسیقی او اجازه ورود به میدان آزادی نیافته است و در نتیجه این کنسرت انجام نخواهد شد.
همایون شجریان، خواننده ایرانی روز دوشنبه ۱۰ شهریور ۱۴۰۱ در نشستی خبری اعلام کرد که پس از سال‌ها پیگیری، مجوز برگزاری کنسرت خیابانی رایگان در میدان آزادی تهران را دریافت کرده است. او گفت که این کنسرت قرار است روز جمعه ۱۴ شهریور ۱۴۰۴ در فضای باز میدان آزادی برگزار شود و به‌صورت رایگان برای عموم مردم قابل دسترسی باشد. این خبر با واکنش‌های متعددی مواجه شده است.
پرونده پرابهام قتل داریوش مهرجویی، کارگردان سرشناس ایرانی و همسرش؛ وحیده محمدی‌فر با رسیدگی قضایی به پایان رسیده و محکوم به قصاص، توسط اولیای دم بخشیده شده است. شامگاه ۲۲ مهر ماه ۱۴۰۲، مهرجویی و همسرش در ویلای شخصی خود در زیبادشت کرج به قتل می‌رسند.
شهرام شب‌پره، خواننده موسیقی پاپ، در پی انتقادها از مصاحبه‌اش با علی ضیا، مجری سابق صداوسیمای جمهوری اسلامی، با انتشار ویدیویی گفت: «من با سیاست کاری ندارم و شاهی‌ام. چگونه می‌توانم حکومتی که مرا از وطنم بیرون کرده، دوست داشته باشم؟»
مرکز رسانه قوه قضائیه خبر داد که دادستانی تهران علیه «یک کارتونیست» اعلام جرم کرده و او را احضار و برایش پرونده قضائی تشکیل داده است. دلیل این اعلام جرم «انتشار کاریکاتوری توهین‌آمیز نسبت به مردم ایران» عنوان شده است.

ویدیوهای منتشرشده در رسانه‌های اجتماعی، سیمین قدیری، خواننده قدیمی ایران را در حال تماشای ویدیوی قدیمی «یک گل ده گل» از خودش که با همکاری کانون پرورش فکری کودکان اجرا شد، نشان می‌‌دهد. این ویدیو اواسط دهه پنجاه خورشیدی و در دوره پهلوی ضبط شده است.
سایت تابناک تصویری از عادل فردوسی‌پور در کنار غزاله صدر، دختر حمیدرضا صدر، نویسنده و مفسر فوتبال در ساختمان شورای شهر تهران منتشر کرده و از پیگیری مجری برنامه نود برای نام گذاری خیابانی در تهران به نام حمیدرضا صدر خبر داده است.
پیرپسر، دومین اثر بلند سینمایی اکتای براهنی، فیلمی برجسته و حیرت‌انگیز در سینمای معاصر ایران است. این درحالی است که دلواپسان و تندروها، در روزهای پس از جنگ ۱۲ روزه، به شدت به این فیلم تاخته‌اند و با فشار بر وزارت ارشاد اسلامی برای توقیف فیلم «پیرپسر» ساخته اکتای براهنی، آن را مغایر با فرهنگ ایرانی-اسلامی و مخدوش‌کننده ارزش‌های خانوادگی دانستند.
ایران‌وایر در گزارشی به حفاری و خاکبرداری شبانه در گذر تاریخی کمرزرین اصفهان پرداخته و آن را با ماجرای تخریب حمام خسروآقا برای تعریض و ادامه خیابان حکیم در سال ۱۳۷۴ مقایسه کرده‌است که هیچ‌گاه مشخص نشد چه کسانی آن اثر تاریخی دوره صفوی را نابود کردند.
اعضای خانواده تورج نگهبان، شاعر و ترانه‌سرای فقید و خالق ترانه «ای ایران ایران»، نسبت به اجرای نوحه‌ای برگرفته از این ترانه توسط یک مداح حکومتی در حضور علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، اعتراض کردند و این اقدام را «نهایت ریاکاری» خواندند.
سهیل بیرقی، کارگردان ایرانی، در صفحه شخصی خود در اینستاگرام از محکومیت عوامل فیلم «بی‌داد» به حبس و جزای نقدی خبر داد. این فیلم داستان زن جوان خواننده‌ای را روایت می‌کند که با ممنوعیت اجرای زنان در ایران مقابله می‌کند و در خیابان آواز می‌خواند.
جعفر پناهی، کارگردان برنده نخل طلا که مدتی در زندان اوین، در بازداشت بود، در یادداشتی درباره روایت ابوالفضل قدیانی و مهدی محمودیان از حمله اسرائیل به زندان اوین، آن را صحنه‌ای «که کمتر در حافظه‌ی تاریخ جهان» دیده می‌شود خواند: «لحظه‌ای شگفت که مرز میان اسارت و آزادی، قدرت و شرافت، از نو معنا می‌شود.»
روزنامه پیام ما در گزارشی درباره آسیب حملات اسرائیل به تهران، به تخریب‌های خانه هنرمندان پرداخته است: در میان ویرانه‌هایی که پس از دوازده روز از حملات اسرائیل به نقاطی از ایران باقی مانده، نام‌هایی آشنا به چشم می‌خورد؛ هنرمندانی که خانه‌هایشان تخریب شد یا مورد آسیب قرار گرفت. اما با وجود این ویرانی‌ها، امید همچنان در دل آنها زنده است و صدای زندگی در وجودشان خاموش نشده.