دریاچه آرال در آسیای میانه، در مرز قزاقستان و ازبکستان زمانی یکی از بزرگترین پهنههای آبی جهان بود. با انحراف رودخانههای آمودریا و سیر دریا برای پروژههای گسترده کشاورزی در اتحادیه جماهیر شوروی، جریان آب ورودی به دریا کاهش یافت.
دکتر «منصور سهرابی» اگرواکولوژیست و پژوهشگر بومشناسی میگوید: «اهواز در مسیر مشابهی چون آنچه بر سر دریاچه ارومیه آمد قرار گرفته و اگر عوامل کلیدی موثر در آن مهار نشوند، این شهر به «ارومیه جنوبی» بدل خواهد شد.» در گفتگویی که در اینجا میخوانید او به تشریح وضعیت زیستپذیری اهواز و خوزستان و آثار ادامه آلودگیهوا و محیط زیست بر مهاجرت پرداخته است.
چرا پزشکیان مسئولیت احیای دریاچه ارومیه را به معاون اجرایی خود نسپرد؟
دریاچه ارومیه در دولت مسعود پزشکیان دستکم با ۳۵ سانتمتری کاهش تراز مواجه شد و این ناشی از بیعملی این دولت به ویژه در عملکرد «محمدرضا عارف» به عنوان ریاست «شورای عالی آب» و «ستاد احیای دریاچه ارومیه» بودهاست. او حتی نتوانست جایگاه دبیرخانه ستاد احیای دریاچه ارومیه را از استانداری آذربایجان غربی به سطح ملی بازگرداند. در این دوران هیچ خروجی موثری از نشستهای شورای عالی آب و ستاد احیای دریاچه ارومیه به دست نیامدهاست.
بر اساس جدیدترین تصویر ناسا از دریاچه ارومیه، نگین آبی شمال غرب ایران به طور کامل خشک شده و دیگر اثری از یک دریاچه در تصویر هوایی دیده نمیشود. در ابتدای تابستان نیز مدیران کل محیط زیست آذربایجان شرقی درباره خشکی کامل و 100 درصدی دریاچه ارومیه تا پایان تابستان هشدار داده بودند.
کاوه مدنی، رییس موسسه آب، محیطزیست و سلامت دانشگاه سازمان ملل متحد و معاون پیشین سازمان حفاظت محیطزیست ایران تصویری هوایی از آخرین وضعیت دریاچه ارومیه منتشر کرده که نشان میدهد دریاچه تقریبا از روی نقشه ایران محو شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان غربی خبر داده که دریاچه ارومیه تا پایان تابستان ۱۴۰۴ کاملا خشک میشود: «در شمال دریاچه شاید فقط لایهای بهضخامت چهار یا پنج سانتیمتر آب وجود داشته باشد. در واقع میتوان گفت دیگر آبی وجود ندارد، این برای نخستینبار است که احتمال میدهیم طی پنج یا شش روز آینده، بخش شمالی دریاچه بهطور کامل خشک شود، جنوب دریاچه نیز تا آخر تابستان خشک میشود.»
ایرانوایر در گزارشی با اشاره به ادامه سوختن بخش عراقی هورالعظیم و مختل شدن تنفس مردم غرب خوزستان، ادامه آتشسوزی جنگلهای زاگرس و بیتفاوتی در قبال کاهش ۵۱ سانتیمتری تراز اکولوژیک دریاچه ارومیه نسبت به یکسال قبل در دولت مسعود پزشکیان به این موضوع پرداخته که با وقوع جنگ ۱۲ روزه میان اسرائیل و ایران اولویت رسیدگی به مسایل محیط زیستی در میان مسئولان کمرنگتر شدهاست.