سینا قنبرپور: اظهارنظر یک فرمانده سپاه در ایران و سرپرست ستاد امر به معروف و نهی از منکر تداعی کننده بستری برای تکرار قتلهای محفلی کرمان و قتلهای زنجیرهای مشهد در ابتدای دهه ۸۰ شدهاست. احتمال تکرار جنایتهایی مشابه آنچه چند بسیجی با هدف اصلاح جامعه در فاصله سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ مرتکب شدند به ویژه در شرایطی که سیاستمداران و بزرگان جمهوری اسلامی بیش از گذشته سرگرم جنگ قدرت و چگونگی پیشبردن جانشینی «علی خامنهای» هستند با عدم مهار گروههای تندرو بیش از پیش احساس میشود. این وضعیت با اظهارنظرهای دوباره درباره لزوم اجرای قانون حجاب و عفاف به ویژه در مجلس پررنگتر شدهاست.
برای آن که بدانیم از چه ادبیاتی و از سوی چه کسانی سخن میگوییم باید نخست به اظهارات سرتیپدوم پاسدار «خدابخش حسننیا» فرمانده سابق تیپ مالک اشتر مازندران بپردازیم. اما موضوع تنها محدود به همین اظهارنظر محدود نمیشود زیرا حجتالاسلام طاهری سرپرست ستاد امر به معروف و نهی از منکر در گفتگو با انصاف نیوز خبر داد: «مدتی قبل فردی بازداشت شد که سلاح داشت و مدعی مبارزه با بی حجابی بود. او میخواست گروهی مسلحانه را برای این کار تشکیل دهد. این افراد هیچ گونه ارتباطی با ستاد نداشتند و از سوی نهادهای ذیربط با آنها برخورد شده است.»
«علی مجتهدزاده»، وکیل دادگستری در توییتی در حساب شخصی خود در شبکه ایکس با اشاره به آنچه سرپرست ستاد امر به معروف و نهی از منکر گفته نوشت: «اولا اگر این ادعا درست باشد این فرد متهم به افساد فی الارض است و اگر نه، جناب سرپرست متهم به نشر اکاذیب. پس واجب است ابعاد قضیه و خبر دقیقا روشن شود و اینقدر مبهم باقی نماند. مساله اصلا شوخی نیست. ثانیا چشم حضرات مدعی مبارزه با بیحجابی و همین ستاد مذکور روشن که نتیجه دوقطبیسازیهایشان در حال ختم شدن به ظهور گروههای تکفیری است. آیا وقت برگشتن از سیاستهای غلط فرهنگی نیست یا اینکه هنوز خطر را احساس نکردهاید؟»
اما مسئله این است که در اجرای قانون نظیر آنچه مرتکبان قتلهای محفلی کرمان انجام دادند، قوه قضاییه و سپاه اعمال نفوذ کردند و هیچ از بسیجیهایی که مرتکب این قتلها شدند مجازات نشدند.
فرمانده سابق تیپ مالک اشتر مازندران و صدور حکم اعدام
ویدئویی از سرتیپ دوم پاسدار خدابخش حسن نیا از جانبازان جنگ ایران و عراق و فرمانده سابق تیپ مالک اشتر مازندران طی هفته گذشته در ایران منتشر شد که در آن گفتهاست: «ما شرمنده خانواده شهدا هستیم؛ می بینیم امروز اگر این شهدا بودند پوست از کله اینهایی که در خیابان ها با شعار زن زندگی آزادی خودشان را لخت کردند و سگ به دست می گردند [میکندند] و یک سری مسئولینی که امروز در صندلی خونرنگ شهدا نشسته اند و فقط پست و مقام خودشان را می خواهند میبینند و حرف نمی زنند؛ تازه می گویند حجاب چیه؟ مسئول است، مسئول مملکتی می گوید حجاب چیه؟ بابا حجاب مال قرآنه کسی که منکر بشه اعدامه اعدامه».
تا کنون هیچ یک از نهادهای قضایی و نظامی نسبت به این اظهارنظر فرمانده سپاه موضع نگرفتهاند که او چگونه و بر چه اساسی مجازات اعدام را برای افراد صادر کردهاست. پیشتر برخی افراد از جمله تندروهایی که به اصطلاح رهبر جمهوری اسلامی «آتشبه اختیار» عمل کردهاند با استناد به فتاوا یا اظهارنظرهای مراجع دینی دست به اقدامات خشن و خودسرانه زدهاند. همزمانی اظهارنظر سردار حسننیا و آنچه سرپرست ستاد امر به معروف گفته وجود جریانهای خودسر را ملموستر کردهاست.
این نگرانی وقتی پررنگتر میشود که به خاطر بیاوریم اسیدپاشیهای زنجیرهای در اصفهان تنها چندی پس از اظهارات تند ائمه جمعه این شهر از تریبون نماز جمعه به وقوع پیوست. پیش از وقوع اسیدپاشیها، نخست «سید یوسف طباطبایینژاد، امام جمعه اصفهان، در خطبههای نماز جمعه اعلام کرد: «مسئلهٔ حجاب دیگر از حد تذکر گذشته است و برای مقابله با بدحجابی، باید چوب تر را بالا برد و از نیروی قهریه استفاده کرد».
پس از این اظهارنظر در مهر ۱۳۹۳ دستکم ۴ زن و دختر جوان که همگی آنها پوشش چادر نداشتند مورد حمله اسیدپاشی از ناحیه صورت قرار گرفتند. همچنین بعد از وقوع این حوادث «محمدتقی رهبر»، امام جمعه دیگر اصفهان، بر این تاکید کرد که او نگفته «تذکر باید از حالت لسانی فراتر برود». با گذشت ۱۱ سال از وقوع این حملات هیچگاه عامل یا عوامل این حملههای مشخص نشد و هیچ کس دستگیر، محاکمه و مجازات نشد.
بیمجازات ماندن مرتکبان قتلهای محفلی کرمان
۵ فقره قتلی که به قتلهای محفلی کرمان مشهور شدند همگی توسط اعضای پایگاه مقاومت بسیج «شهید علیاصغر مولای» شهر کرمان در سال ۱۳۸۱ به وقوع پیوستند. در این قتلها، «مصیب افشاری» ۲۰ ساله به ظن مشروبفروشی، «محسن کمالی» به ظن فروشندگی موادمخدر، «جمیله امیراسماعیلی» به ظن فعالیت در خانه فساد و زوجی به نامهای «محمدرضا ملایری نژاد» و «شهره نیکپور» به ظن رابطه نامشروع توسط اعضای پایگاه بسیج ابتدا دستگیر و سپس به قتل رسیدند.
اعترافات این ۶ عضو پایگاه بسیج همگی تکیه بر گرفتن استخاره در انجام قتل دارد. «محمدحمزه مصطفوی»، ۲۲ ساله، مجرد،متولد ۱۳۶۰، فرمانده پایگاه بسیج مورد نظر بود. او در حال گذراندن خدمت سربازیاش در دفتر فرماندهٔ نیروی انتظامی کرمان و به گفتهٔ وکیلش طلبه مدرسه الهادی قم بودهاست.
پنج عضو دیگر این گروه «علی ملکی»، ۲۵ ساله، مجرد، میوهفروش، «سلیمان جهانشاهی»، ۲۲ ساله، مجرد، نقاش ساختمان، «محمد یاعباسی»، ۲۱ ساله، مجرد، کارمند و جانشین فرمانده پایگاه مقاومت علیاصغر مولا، «محمد سلطانی»، ۱۹ ساله، مجرد، سرباز قرارگاه سیدالشهداء و «چنگیز سالاری»، ۳۸ ساله، متأهل و خادم مسجد غلامعلی و از بسیجیان فعال در پایگاه بسیج مسجد بود.
پرونده قتلهای محفلی کرمان چندبار مورد رسیدگی قضایی قرار گرفت و هیچگاه حکم مجازات قتلها به اجرا درنیامد و نقض شد. در نهایت در سال ۱۳۹۷ با رضایت خانواده اولیاء دم همه قربانیان پرونده توسط دستگاه قضایی مختومه شد. این در حالی بود که گفته میشد دستکم ۱۳ فقره قتل مشابه دیگر در محدوده کرمان رخ داده که عامل یا عاملان آن مشخص نشده بودند و تحقیقات کافی در مورد آنها و ارتباط احتمالی با این ۶ بسیجی انجام نشد.
تلاش برای پاکسازی جامعه به شیوه سعید حنایی
اگر فیلم «عنکبوت» ساخته «ابراهیم ایرجزاد» یا «عنکبوت مقدس» ساخته «علی عباسی» را ندیدهاید ماجراهای قتلهای سریالی دستکم ۱۶ زن در مشهد در فاصله سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۰ که در مطبوعات را دنبال کردهاید. این قتلها به قتلهای قاتل عنکبوتی مشهد معروف شد. اکثر مقتولان زنان جوانی بودند که گاه خانواده آنها حتی توان طرح دعوا برای پیگیری حق خود را نداشتند. وقتی پلیس «سعید حنایی» را به عنوان متهم اصلی شناسایی و دستگیر کرد او اعتراف کرد که برای پاکسازی جامعه از زنان روسپی دست به این مجموعه جنایتها زدهبود. حنایی معترف شده بود این مجموعه قتل را در پی آن مرتکب شد که یک راننده تاکسی قصد تعرض به همسرش را داشتهاست.
او که سابقه حضور در جنگ ایران و عراق را داشت و فردی مذهبی شناخته میشد استفاده از کارت امر به معروف و نهی از منکر خود برای گرفتار کردن قربانیان را تکذیب کرد. با این حال سعید حنایی گفته بود:«تا پیش از کشتن این آدمها، باران نمیآمد و قحطی شده بود. همین که اطراف حرم را از وجود زنهای تنفروش پاک کردم، باران آمد. آن موقع فکر کردم که باران به معنی تأیید اعمال من توسط خداست.
آیا باید انتظار تکرار قتلهای محفلی کرمان را داشته باشیم؟
هفته گذشته علاوه بر آنچه سردار «خدابخش حسننیا» درباره حجاب گفته بود و خبری که سرپرست ستاد امر به معروف و نهی از منکر درباره دستگیر یک فرد خودسر مسلح داده بود یک خبر دیگر هم در این زمینه قابل تامل بود. دادسرای نظامی در پرونده قتل دو جوان آفرودسوار همدانی قرار منع تعقیب صادر کردهاند. بیبیسی فارسی با اعلام این خبر گفتهاست «سه متهم این پرونده، با اتهامات خفیفتری مانند تیراندازی عمدی منجر به قتل و جرح شبهعمد محاکمه خواهند شد».
از این دست پروندهها که ماموران بسیج در پی قتل یا اعمالی خشن از این دست به مجازات نمیرسند یا با مجازات خفیفی در صورت پیگیری شدید مواجه میشوند کم نیستند. از سوی دیگر پروندههای دیگری هم هست که حتی خطای ماموران در پروندههایی که یک سر آن به مسئله حجاب مربوط است نظیر ماجرای تیراندازی مامور پلیس به «آرزو بدری» به هیچ سرانجامی نمیرسد و فشار نهادهای امنیتی و قضایی بر خانواده قربانیان مانع از هر شفافیتی میشود. نمونه دیگر آن بیسرانجام ماندن رفتاری است که ماموران گشت ارشاد با «نفس حاجیشریف» ۱۴ ساله مرتکب شدند.
در چنین شرایطی به نظر میرسد بیم وقوع رفتارهای خشن علیه زنانی که حجاب اجباری ندارند از سوی بخشهای تندرو نهادهای نظامی و شبه نظامی جمهوری اسلامی بیشتر شدهاست. این نگرانی به ویژه به سبب نبود قوای قهریهای در برخورد با رفتارهای خودسرانه برجستهتر شدهاست و حال باید ببینیم از دل حرفهای امثال سردار «خدابخش حسننیا» و همفکرانش در مجلس چه چیزی رقم خواهد خورد.
گو این که ماجرای قتلهای زنجیرهای توسط ماموران رده بالای وزارت اطلاعات هنوز زخمی التیامنیافته از همین جنس در جمهوری اسلامی است.
توضیح: تصویر این گزارش با هوش مصنوعی ساخته شده است
