بحران گرسنگی، فشار جهانی، تغییر موضع نتانیاهو؛ اسرائیل اجازه ورود کمک‌های بیشتری را به غزه می‌دهد

در پی تشدید بحران گرسنگی و مرگ بیش از ۱۳۰ نفر، از جمله ده‌ها کودک، اسرائیل اعلام کرد که اجازه ورود گسترده‌تر کامیون‌های کمک به غزه را می‌دهد. این تصمیم پس از ماه‌ها محدودیت شدید، عقب‌نشینی سیاسی محسوب می‌شود. اسرائیل اعلام کرد که «توقف‌های تاکتیکی» در سه منطقه از غزه انجام خواهد داد تا ورود کمک‌ها را تسهیل کند و همچنین برق‌رسانی به یک تصفیه‌خانه آب حیاتی را از سر گرفته است.
تصویر بحران گرسنگی، فشار جهانی، تغییر موضع نتانیاهو؛ اسرائیل اجازه ورود کمک‌های بیشتری را به غزه می‌دهد

به گزارش واشینگتن پست؛ اسرائیل روز یکشنبه ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۵ آماده بود تا اجازه ورود کامیون‌های بیشتری از کمک غذایی به غزه را بدهد و برق‌رسانی به یک تصفیه‌خانه حیاتی آب را نیز از سر گرفت؛ این نشانه‌ای از چرخش سیاسی است، چهار ماه پس از آن‌که دولت بنیامین نتانیاهو جریان کمک‌های انسانی را برای فشار بر حماس به شدت کنترل کرده بود.

در حالی که بحران گرسنگی در سراسر غزه تشدید شده و تصاویر و گزارش‌هایی در این زمینه باعث محکومیت اسرائیل شده‌اند، هنوز مشخص نیست که میزان افزایش کمک‌ها تا چه اندازه خواهد بود.

اما مقامات سازمان ملل روز یکشنبه گفتند که به نظر می‌رسد اسرائیل تمایل بیشتری برای اجازه ورود کامیون‌ها نسبت به گذشته نشان می‌دهد.

ده‌ها کامیون از مصر و اردن صبح یکشنبه راهی غزه شدند، و ارتش اسرائیل اعلام کرد که حرکت کاروان‌های کمک سازمان ملل و دیگر سازمان‌ها در داخل این منطقه محاصره‌شده را تسهیل خواهد کرد. مقامات سازمان ملل تخمین می‌زنند که برای تأمین نیازهای انسانی اولیه، ماهانه حدود ۶۲٬۰۰۰ تُن مواد غذایی، معادل حدود ۱۲۰ کامیون در روز، لازم است.

با این حال، طبق یک یادداشت داخلی سازمان ملل که در اختیار روزنامه واشنگتن پست قرار گرفته، اسرائیل تنها تضمین داده است که افزایش کمک و «توقف‌های تاکتیکی» برای تحویل آن‌ها به مدت یک هفته، از روز یکشنبه آغاز خواهد شد.

یکی از مقامات ارتش اسرائیل که به شرط ناشناس ماندن صحبت می‌کرد، گفت که از این محدودیت زمانی یک‌هفته‌ای برای برداشتن محدودیت‌ها بی‌اطلاع بوده است.

ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرده که «تا اطلاع ثانوی» در سه منطقه از غزه توقف‌های تاکتیکی برای تسهیل ورود بیشتر کمک‌ها انجام خواهد داد.

علاوه بر این، اسرائیل به چندین کشور اجازه داد تا روز یکشنبه ارسال هوایی مواد غذایی به غزه را آغاز کنند؛ این در حالی است که نیروی هوایی اسرائیل شنبه شب بسته کوچکی را به صورت آزمایشی ارسال کرده بود.

با این حال، حجم بسیار بیشتری از مواد غذایی از طریق زمینی قابل انتقال است و کارشناسان امدادی به شدت از اسرائیل خواسته‌اند که محدودیت‌ها بر عملیات سازمان ملل را بردارد؛ عملیاتی که هرچند از سوی اسرائیل به شدت مورد انتقاد قرار گرفته، اما مؤثرترین راه برای تأمین نیازهای نزدیک به دو میلیون نفر از مردم غزه شناخته می‌شود.

وزارت بهداشت غزه روز یکشنبه شش مرگ جدید ناشی از سوءتغذیه را ثبت کرد و شمار کل قربانیان را به ۱۳۳ نفر، از جمله ۸۷ کودک، رساند. تنها یک ماه پیش، این رقم ۶۵ نفر بود.

پزشکان و کارشناسان گفته‌اند که آمار رسمی احتمالاً کمتر از واقعیت است، چون سوءتغذیه به ندرت به عنوان علت اصلی مرگ ثبت می‌شود، و زمانی که گرسنگی فراگیر می‌شود، نرخ مرگ‌ومیر ممکن است به‌صورت تصاعدی افزایش یابد. یکی از مقامات ارتش اسرائیل این هفته به خبرنگاران گفت که غزه با «کمبود امنیت غذایی» مواجه است، اما قحطی وجود ندارد.

فشار جهانی، تغییر در موضع نتانیاهو

گاییل تال‌شیر، استاد علوم سیاسی در دانشگاه عبری اورشلیم، گفت که محدودیت‌های شدید نتانیاهو بر ارسال کمک‌ها، سیاستی که از سوی متحدان تندروی راست‌گرای او حمایت می‌شود و این متحدان به شدت با هرگونه کمک به غزه مخالفت کرده‌اند و خواستار اشغال کامل نوار غزه هستند، دیگر قابل ادامه نیست.

او اشاره کرد که تصمیم آخر هفته برای اجازه ورود بیشتر غذا تنها پس از آن اتخاذ شد که کنست (پارلمان اسرائیل) به تعطیلات تابستانی رفت.

او گفت: «نتانیاهو درک کرده که فشارهای بین‌المللی در حال افزایش است و این وضعیت را نمی‌توان با تمام موانعی که خودش ایجاد کرده حل کرد … موانعی که برای محافظت از ائتلافش گذاشته است.»

ماه‌هاست که سیاستمداران راست‌گرای اسرائیلی و افسران تندروی نظامی، محدودیت‌ها علیه سازمان ملل را با این ادعا توجیه کرده‌اند که کمک‌های سازمان ملل اغلب به دست نیروهای حماس می‌افتد؛ ادعایی که از سوی دولت‌های غربی و مقامات سازمان ملل رد شده است.

اکنون اجازه دادن به جریان آزاد کمک‌های سازمان ملل، تغییری اساسی خواهد بود، ماه‌ها پس از آن‌که اسرائیل این نهاد بین‌المللی را به حاشیه راند و از طرحی خصوصی به نام «بنیاد کمک انسانی غزه» (GHF) حمایت کرد؛ نهادی که به خاطر تأمین ناکافی مواد غذایی تنها برای بخش‌هایی از غزه و رها کردن بسته‌ها در نقاطی بی‌نظم که در آن‌ها جمعیت‌های ناامید اغلب با نیروهای اسرائیلی مواجه می‌شوند، مورد انتقاد قرار گرفته است.

طبق گزارش دفتر حقوق بشر سازمان ملل، بیش از ۱۰۰۰ فلسطینی از ماه مه تاکنون هنگام تلاش برای دریافت کمک و در نزدیکی سایت‌های GHF توسط نیروهای اسرائیلی کشته شده‌اند؛ بیشتر این افراد در اطراف محل‌های فعالیت GHF بوده‌اند. بنیاد GHF ادعا کرده که هیچ خشونتی در داخل سایت‌هایش رخ نداده است.

مقامات سازمان ملل صبح یکشنبه اعلام کردند که هنوز در حال تلاش برای دریافت جزئیات بیشتر از سوی مقامات اسرائیلی درباره چگونگی اجرای سیاست‌های جدید هستند، اما این تغییرات را که شامل حذف الزامات گمرکی برای کامیون‌های ورودی از مصر، تسهیل ورود مواد غذایی و دارویی، و اقلام بهداشتی و تصفیه آب می‌شود، استقبال کردند. به گفته آن‌ها، هنوز مشخص نیست که افزایش کمک‌ها تا چه حد قابل توجه خواهد بود.

رامیز آلاکبروف، هماهنگ‌کننده کمک‌های انسان‌دوستانه سازمان ملل برای اراضی اشغالی فلسطینی، در یادداشت داخلی مشاهده‌شده توسط واشنگتن پست گفت: «فرصتی ایجاد شده است تا از این گشایش استفاده کرده، عملیات را در هر جایی که ممکن است افزایش دهیم و جان‌ها را نجات دهیم؛ تا آنجایی که شرایط عملیاتی اجازه بدهد.»

اسرائیل همچنین برق‌رسانی به یک تأسیسات نمک‌زدایی ساحلی را که در ماه مارس و تحت فشار سیاستمداران راست‌گرا تعطیل شده بود، از سر گرفت. این تأسیسات از روز شنبه دوباره به کار افتاده و به گفته شرکت آب‌رسانی شهری ساحلی غزه، اکنون روزانه حدود ۱۸٬۰۰۰ مترمکعب آب شیرین تولید می‌کند. ساکنان غزه با کمبود شدید آب آشامیدنی و پخت‌وپز مواجه بوده‌اند و سازمان‌های امدادی از شیوع گسترده بیماری‌های عفونی به دلیل شرایط نامناسب بهداشتی خبر داده‌اند.

نارضایتی تندروها و بن‌گویر: “تسلیم در برابر حماس”

این تغییرات تقریباً بلافاصله واکنش خشمگینانه جناح راست افراطی اسرائیل را در پی داشت. صبح یکشنبه، گروه کوچکی از معترضان در تلاش بودند تا مسیر ورود کامیون‌های کمک‌رسان از مصر را مسدود کنند.

در همین حال، ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل و رهبر شهرک‌نشینان افراطی، در شبکه اجتماعی X نخست‌وزیر را متهم کرد که در غیاب او و در پشت‌پرده، درباره کاهش محدودیت‌های کمک‌رسانی تصمیم گرفته است.

بن‌گویر نوشت: «شنبه شب، من از طریق یک منبع در دفتر نخست‌وزیر مطلع شدم که در طول شبات، یک جلسه امنیتی بدون حضور من برگزار شده است. مشخص شد که “راه جایگزین” یعنی تسلیم شدن در برابر حماس و کمپین‌های دروغین آن، و افزایش کمک‌های انسان‌دوستانه‌ای که مستقیماً به آن می‌رسد… تنها راه پیروزی در جنگ و بازگرداندن گروگان‌ها، توقف کامل کمک‌های “انسان‌دوستانه”، اشغال کامل نوار غزه، و تشویق به مهاجرت داوطلبانه است.»