اواخر هفته گذشته زنان زیادی در شبکههای اجتماعی اعلام کردند پیامکی با این مضمون دریافت کردهاند: «با سلام و احترام. شما بدون رعایت پوشش قانونی در سطح شهر تهران تردد داشتهاید. لطفاً نسبت به رعایت قانون و اصلاح پوشش خود اقدام فرمایید. ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران.». تا پیشازاین چنین پیامکهایی تنها برای صاحبان خودروها ارسال میشد که بنا بهگفته مسئولان نیروی انتظامی، اغلب از سوی افرادی خاص و با برداشتن شماره پلاک خودرو برای صاحبان آن ارسال میشد. اما اینکه چگونه عابران پیاده شناسایی میشوند و پیامک به خط شخصی آنها ارسال میشود، موضوعی است که فعلاً کسی درباره آن توضیحی نداده است.
ارسال این پیامکها برای شهروندان این شائبه را ایجاد کرده که آیا قانون عفاف و حجاب بهصورت چراغ خاموش در حال اجرا شدن است؟ سال گذشته شهروندان اصفهانی با ایندست پیامکها دست به گریبان بودند، اما دامنه شمول آن تنها در این شهر بزرگ باقی مانده بود. تعطیلات نوروز امسال و سفر مسافران به اصفهان و دریافت گسترده پیامک حجاب موجب شد خیلیها متوجه شوند که در این شهر چه خبر است. موضوع در رسانهها پیگیری شد و درنهایت «فاطمه مهاجرانی»، سخنگوی دولت، فروردین امسال در پاسخ به سؤالی درباره ارسال این پیامکها به شهروندان در اصفهان اعلام کرد: «دولت مقابل مردم نخواهد ایستاد.»
سال گذشته هم موضعگیریهای رئیسجمهور درباره قانون عفاف و حجاب نشان میداد دولت عزمی برای اجرای آن ندارد. پاییز گذشته بود که انتشار جزئیات این قانون واکنشهای زیادی را از سوی برخی از فعالان سیاسی و حقوقدانان کشور برانگیخت. تا آنجا که مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری ۱۲ آذرماه سال گذشته در گفتوگوی زنده تلویزیونی با مردم، تأکید کرد: «دولت آمادگی اجرای قانون عفاف و حجاب را ندارد؛ چراکه برای بخشی از حاکمیت(دولت) که موظف به اجرایی کردن این طرح است، هنوز پرسشهای مهمی بدون جواب مانده است.» او همچنین گفت «در سیستم اداری خودمان بستر را برای اجرای این قانون آماده نمیبینم.» دو روز پس از سخنان صریح رئیسجمهور در صداوسیما، «محمدجعفر قائمپناه»، معاون اجرایی رئیسجمهور، نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پزشکیان تأکید کرد قانون حجاب را نمیتوانم اجرا کنم؛ چون برای مردم مشکل ایجاد میکند و من در مقابل مردم نخواهم ایستاد.»
موضعگیریهای رئیسجمهور طبیعتاً موجب ناراحتی بخشی از سیاسیون و مردم شد. گروههای تندرو خواستار اجرای این قانون بودند و در مجلس هم نمایندگانی درباره آن سؤال میپرسیدند. برخی نمایندگان اما در خلال صحبتهایشان پرده از اجرای چراغ خاموش قانون عفاف و حجاب برداشتند. اسفند سال گذشته «قاسم روانبخش»، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی، ضمن تشریح نحوه اجرای قانون عفاف و حجاب گفت: در این قانون چالشی بین پلیس و شخص بیحجاب و بدحجاب وجود ندارد و در بلندمدت تأثیر مثبت خود را میگذارد. بنابر روایت خبرگزاری دانشجو، روانبخش از اجرای چراغ خاموش این قانون در برخی شهرها پرده برداشت و گفت: با آمارهای بهدستآمده ۹۲ هزار کشف حجاب به یکهزار و ۵۰۰ نفر کاهش پیدا کرده است که نشان از قدرت و تأثیرگذاری این قانون دارد.
بیخبری دولت از پیامکهای پرحاشیه
بعد از ارسال گسترده پیامکهای حجاب از هفته گذشته، بسیاری از مردم و شهروندان دولت را خطاب قرار داده و از چندوچون ماجرا سؤال پرسیده بودند. «سیدصادق حسینی»، فعال توئیتری، این سؤال را مطرح کرد که چگونه ستاد به اطلاعات شهروندان دسترسی دارد. او در این زمینه نوشت: «چطور میشود بدون هماهنگی و مجوزهای لازم قانونی، نهادی بتواند برای افراد پیامک تهدیدآمیز ارسال کند؟ آیا وزیر ارتباطات از این دسترسیها اطلاع دارد؟»
این پرسشگریهای در شبکههای اجتماعی پاسخ وزارت ارتباطات را در پی داشت. روابطعمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در شبکه ایکس در این مورد نوشته است: «رعایت حریم خصوصی و دفاع از حقوق شهروندی، همواره خط قرمز شخص وزیر ارتباطات و مجموعه وزارتخانه، بوده، هست و خواهد بود. شما بهتر میدانید، ارسال ایندست پیامکها، (مثل پیامک جرائم رانندگی) متولیان خود را دارد.» از سوی دیگر فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، بار دیگر در هفته گذشته در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره ارسال این پیامکها گفت: حجاب، امری فرهنگی و تربیتی است. در این زمینه با اقدامات سلبی نمیتوانیم به نتیجه برسیم. قبلاً هم اعلام کردهایم که دولت قرار نیست در مقابل مردم قرار گیرد. مهاجرانی در پاسخ به پرسشی درباره ارسال پیامکهای حجاب، تصریح کرد: از این موضوع بیاطلاع هستم، اما آن را پیگیری میکنیم.
آخرین موضعگیری اینچنینی در بدنه دولت به معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر رئیسجمهور بازمیگردد. «سیدمهدی طباطبایی» روز پنجشنبه، ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت: تجربه حکمرانی در ایران نشان داده استفاده از زبان زور در ساحت فرهنگ و اجتماع نتیجه معکوس دارد. در زمینه تعلیم و تربیت اقدامات پلیسی و قضائی نتیجهبخش نبوده و نیست. او در ادامه این پیام آورده است: هزینه تکرار تجربههای ناموفق و شکستخورده را گردن دولت و رئیسجمهور انداختن نادرست و غیراخلاقی است. اشتباه نکنید.