به گزارش آیندگان؛ کمیته نوبل در بیانیهای گفت: «ماچادو بهدلیل تلاش خستگیناپذیرش برای تحقق حقوق دموکراتیک مردم ونزوئلا و مبارزه مسالمتآمیزش در برابر استبداد و سرکوب سیاسی، شایسته دریافت جایزه صلح نوبل ۲۰۲۵ شناخته شده است.»
ماریا کورینا ماچادو، از چهرههای شاخص مخالفان حکومت نیکلاس مادورو، سالهاست که برای برگزاری انتخابات آزاد، آزادی زندانیان سیاسی و بازگرداندن نهادهای دموکراتیک در ونزوئلا فعالیت میکند. او پیشتر نیز هدف بازداشت و تهدید قرار گرفته و از شرکت در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ محروم شده بود.
در ماههای اخیر، نام او در فهرست نامزدهای احتمالی جایزه صلح نوبل در کنار چهرههایی چون دونالد ترامپ، فعالان حقوق زنان افغان و خبرنگاران اوکراینی مطرح بود. اما کمیته نوبل سرانجام او را بهعنوان نماد مقاومت مدنی و مبارزه مسالمتآمیز در آمریکای لاتین برگزید.
ماریا کورینا ماچادو کیست؟
رهبر اپوزیسیون ونزوئلا، ماریا کورینا ماچادو، که جنبشی اجتماعی و قدرتمند را شکل داد و از سال گذشته در خفا زندگی میکند، روز جمعه برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۵ شد.
کمیته نوبل نروژ از «تلاش خستگیناپذیر او در ترویج حقوق دموکراتیک مردم ونزوئلا و مبارزهاش برای گذار عادلانه و مسالمتآمیز از دیکتاتوری به دموکراسی» تمجید کرد.
ماچادو که پیشتر چهرهای حاشیهای در سیاست ونزوئلا بهشمار میرفت، توانست پیش از انتخابات سال ۲۰۲۴ اپوزیسیون پراکنده کشور را حول محور خود متحد کند. این اتفاق پس از سالها بیتفاوتی سیاسی در کشوری رخ داد که در آن، دولت نیکلاس مادورو اعتراضات را در هم شکست و مخالفان را بازداشت کرد؛ وضعیتی که باعث موج عظیم مهاجرت از ونزوئلا شد.
او پس از آنکه از نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری منع شد، از ادموندو گونزالس بهعنوان نامزد مخالفان در برابر مادورو حمایت کرد. مادورو در انتخاباتی پیروز شد که بسیاری آن را مهندسیشده و غیرآزاد توصیف کردند، و ماچادو ناگزیر شد به زندگی مخفیانه برود.
روز جمعه، گونزالس در ویدئویی در شبکههای اجتماعی گفت که با ماچادو تلفنی صحبت کرده و او درباره خبر نوبل گفته است: «شوکه شدهام.»
دیوید شفر، استاد حقوق بینالملل در دانشگاه ایالتی آریزونا، گفت انتخاب ماچادو به معنای «ارتقای چهرهای شجاع از صلحسازی» است؛ فردی که در میان مردم خود برای محافظت از آنان در برابر سرکوب و جنایت علیه بشریت تلاش میکند تا جهانی مسالمتآمیزتر و دموکراتیکتر بسازد.
سال گذشته، جایزه صلح نوبل به گروه ژاپنی Nihon Hidankyo، نماینده بازماندگان بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی، تعلق گرفت. در سال ۲۰۲۳ نیز این جایزه به نرگس محمدی، فعال برجسته حقوق بشر ایران، اهدا شده بود.
فرآیند محرمانه
اعلام جایزه صلح نوبل امروز در پی هفتهای از اهدای جوایز نوبل در رشتههای علمی و هنری صورت گرفت. کمیته نوبل از میان هزاران پیشنهاد از سوی نهادهای واجد صلاحیت، نامزدها را انتخاب میکند. فهرست رسمی نامزدها محرمانه است، اما برخی از نامها از سوی پیشنهاددهندگان فاش میشود.
در سال ۲۰۲۵، ۳۳۸ نامزد (۲۴۴ فرد و ۹۴ سازمان) برای جایزه صلح نوبل معرفی شدند. کمیتهای پنجنفره که پارلمان نروژ تعیین میکند، در نهایت در جلساتی محرمانه برنده را برمیگزیند.
تنشهای آمریکا و ونزوئلا
در هفتههای اخیر، روابط دو کشور دوباره بهطرز خطرناکی پرتنش شده است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، اعلام کرده که ایالات متحده در «درگیری مسلحانه با کارتلهای مواد مخدر» قرار دارد. دولت او حملات نظامی به قایقهایی در دریای کارائیب را آغاز کرده که به گفته کاخ سفید برای قاچاق مواد مخدر استفاده میشوند.
چند تن از مشاوران ارشد ترامپ اکنون در تلاش برای برکناری مادورو از قدرت هستند.
ترامپ و نوبل
ترامپ سالهاست که شیفته دریافت جایزه صلح نوبل است و بارها، بهطور خصوصی و علنی از اینکه تاکنون آن را نگرفته شکایت کرده است.
چند دولت و شخصیت سیاسی از جمله رهبران اسرائیل، پاکستان و کامبوج گفته بودند او را نامزد کردهاند.
اما جایزه امسال مربوط به دستاوردهای سال ۲۰۲۴ است — دورانی پیش از بازگشت ترامپ به کاخ سفید.