به گزارش ایندگان؛ وزرای خارجه کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا به همراه نماینده عالی اتحادیه اروپا در این بیانیه نوشتند که دیپلماسی همچنان ضروری است و جمهوری اسلامی باید فورا وارد گفت‌وگوی مستقیم با ایالات متحده شود و در مسیر پایبندی کامل به تعهدات هسته‌ای خود پیشرفت قابل‌سنجشی نشان دهد.
در بخشی از این بیانیه آمده است که جمهوری اسلامی باید بدون تاخیر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کامل داشته باشد، بازرسی‌ها را از سر گیرد و موجودی مواد هسته‌ای خود به‌ویژه اورانیوم با غنای بالا را شفاف‌سازی کند.
کشورهای گروه هفت همچنین متعهد شدند به تلاش‌های دیپلماتیک ادامه دهند تا اطمینان حاصل شود جمهوری اسلامی هرگز به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت.
وزیر خارجه آمریکا: در حال اجرای تحریم‌های ماشه علیه حکومت ایران هستیم
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، اعلام کرد که ایالات متحده اجرای تحریم‌های مکانیسم ماشه علیه جمهوری اسلامی را آغاز کرده است. او در ایکس خود نوشت که تحریم‌ها و کنترل‌های صادراتی تازه، ۴۴ فرد و نهاد مرتبط با برنامه‌های هسته‌ای، موشکی و نظامی حکومت ایران را هدف قرار می‌دهد.
روبیو تاکید کرد: «همان‌طور که دونالد ترامپ روشن کرده است، ما همه مسیرهای دستیابی حکومت ایران به سلاح هسته‌ای را مسدود خواهیم کرد.»
سخنگوی دولت: درخواست ما برای نشست با سه کشور اروپایی و ویتکاف در نیویورک رد شد
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت مسعود پزشکیان، گفت که جمهوری اسلامی اعلام آمادگی کرد تا با حضور سه کشور اروپایی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رییس‌جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه، جلسه‌ای در نیویورک برگزار شود اما «از طرف آن‌ها مورد پذیرش قرار نگرفت» یا این‌که «در جلسات حضور پیدا نکردند».
مهاجرانی همچنین گفت که حکومت برای شرایط جنگی پس از فعال‌سازی مکانیسم ماشه، موضوع «کالابرگ» را پیگیری می‌‌کند.
او تاکید کرد: «هر تصمیمی که در شورای عالی امنیت ملی برای مکانیسم ماشه در نظر گرفته شود و در چارچوب منافع ملی باشد، اعلام می‌شود.»
مهاجرانی در ادامه گفت: «از پاییز گذشته که موضوع انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا مطرح بود و پیش‌بینی می‌شد لابی اسرائیل سنگین‌تر شود، دولت سناریوهای بدبینانه و خوش‌بینانه خود را تدوین کرد.»
به گفته او آنچه در جنگ ۱۲ روزه دیده شد، «بر اساس همان سناریوها» بود.
سخنگوی دولت تاکید کرد که در شرایط فعلی برای جمهوری اسلامی، «حفظ ثبات» و «تاب‌آوری اجتماعی مردم» مهم است.
همچنین عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، چهارشنبه ۹ مهر در جلسه هیات دولت گفت مذاکرات با کشورهای اروپایی و آمریکا «به دلیل کارشکنی آمریکایی‌ها» به سرانجام نرسید.
عراقچی با سفرای جمهوری اسلامی در برلین، پاریس و لندن جلسه مشورتی برگزار کرد
در پی اقدام سه کشور اروپایی در فعال‌سازی سازوکار بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه حکومت ایران، عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی با سفرای ایران در آلمان، فرانسه و بریتانیا یک جلسه مشورتی برگزار کرد.
سفرای ایران در این سه کشور به دنبال آنچه وزارت خارجه جمهوری اسلامی آن را «اقدامی غیرمسئولانه و سوء‌استفاده از سازوکار حل اختلاف برجام» خوانده، برای مشورت به تهران فراخوانده شده‌اند.
در این نشست، تحولات اخیر در زمینه پرونده هسته‌ای و مناسبات دوجانبه با سه کشور اروپایی، به‌ویژه در واکنش به اقدام آن‌ها در بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی هدف از این رایزنی‌ها را بررسی تدابیر مناسب برای «صیانت از منافع ملی» عنوان کرده است.
مکانیسم ماشه چرا فعال شد؟
بریتانیا، فرانسه و آلمان پنج‌شنبه شش شهریور ماه روند ۳۰ روزه بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه حکومت ایران را آغاز کردند.
در سال‌های گذشته کشورهای مختلفی از جمله کشورهای اروپایی و آمریکا، جمهوری اسلامی را متهم کرده‌اند که به دلیل سال‌ها پنهانکاری به‌دنبال تولید سلاح هسته‌ای است؛ اگرچه تهران این موضوع را همواره رد کرده است.
جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۵ با بریتانیا، فرانسه، آلمان، آمریکا، روسیه و چین توافقی موسوم به «برجام» (برنامه جامع اقدام مشترک) را امضا کرد که به‌موجب آن تحریم‌های سازمان ملل، آمریکا و اروپا به حالت تعلیق درآمد و در مقابل، تهران پذیرفت برنامه هسته‌ای خود را محدود کند.
شورای امنیت سازمان ملل با تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ این توافق را در ژوئیه ۲۰۱۵ تایید کرد. با این حال، در این قطعنامه امکان استفاده از سازوکاری موسوم به «اسنپ‌بک» یا «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌های تعلیق‌شده در نظر گرفته شده است. اعتبار این قطعنامه ۲۸ مهرماه امسال ( ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) به پایان می‌رسد.
براساس برجام، اگر طرف‌ها نتوانند اختلافات مربوط به «عدم پایبندی اساسی ایران» را حل کنند، هر عضو توافق می‌تواند از طریق شورای امنیت سازمان ملل روند بازگشت تحریم‌ها را آغاز کند.
با اجرای مکانیسم ماشه، تمام تحریم‌های مصوب شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران در شش قطعنامه سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ احیا شد.
