به گزارش آیندگان؛ تحریمهای بازگشته طیف گستردهای از بخشهای اقتصادی و نظامی جمهوری اسلامی را در بر میگیرد. بر اساس مفاد این تحریمها، هرگونه صادرات و واردات سلاح، از سلاحهای سبک تا سامانههای موشکی و فناوریهای مرتبط، ممنوع است.
فعالیتهای جمهوری اسلامی در حوزه موشکهای بالستیک، از جمله آزمایش، تولید و تحقیق و توسعه نیز تحت ممنوعیت کامل سازمان ملل قرار میگیرد.
در بخش مالی، داراییهای نهادهای کلیدی جمهوری اسلامی در خارج از کشور مسدود و هرگونه انتقال پول یا سرمایهگذاری خارجی محدود میشود.
صادرات نفت، گاز و محصولات پتروشیمی بار دیگر هدف تحریم قرار میگیرد و سرمایهگذاری خارجی در بخش انرژی ممنوع میشود.
همچنین دهها فرد و نهاد ایرانی، از جمله مقامات سپاه پاسداران، وزارت دفاع و سازمان انرژی اتمی، دوباره به فهرست تحریمها بازمیگردند.
وزیر خارجه آمریکا: ایران بدون وقتکشی یا طفره رفتن مذاکره مستقیم را بپذیرد
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، پس از آغاز بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی بیانیهای صادر کرد و گفت بازگرداندن این تحریمها پیام روشنی دارد: «جهان در برابر تهدیدها و اقدامات نیمبند تسلیم نخواهد شد و تهران باید پاسخگو باشد.»
روبیو در ادامه با اشاره به موضع رییسجمهور آمریکا افزود: «دونالد ترامپ بهروشنی اعلام کرده که دیپلماسی همچنان یک گزینه است و توافق، بهترین نتیجه برای مردم ایران و جهان باقی میماند.» او تاکید کرد برای دستیابی به چنین توافقی، ایران باید گفتوگوهای مستقیم را با حسن نیت بپذیرد و از وقتکشی یا طفره رفتن پرهیز کند.
وزیر خارجه آمریکا هشدار داد که در صورت نبود توافق، شرکای واشینگتن موظفاند اجرای فوری تحریمهای مکانیسم ماشه را پیگیری کنند تا رهبران جمهوری اسلامی تحت فشار قرار گیرند و تصمیمهایی در راستای منافع مردم ایران و امنیت جهانی اتخاذ کنند.
همچنین وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای در واکنش به فعالسازی مکانیسم ماشه علیه جمهوری اسلامی تاکید کرد شرکای آمریکا باید فورا بازگشت تحریمها علیه تهران را اجرا کنند تا رهبران جمهوری اسلامی تحت فشار قرار گیرند و به انجام آنچه برای کشورشان درست و برای امنیت جهان بهترین است، تن دهند.
وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد جمهوری اسلامی باید بدون اتلاف وقت یا پنهانکاری، گفتوگوهای مستقیم را با حسن نیت بپذیرد.
این بیانیه افزود همانطور که ترامپ به صراحت اعلام کرده است، توافق بهترین نتیجه هم برای مردم ایران و هم برای جهان خواهد بود.
وزارت خارجه آمریکا فعالسازی مکانیسم ماشه را نشانهای از رهبری قاطع جهانی از سوی بریتانیا، آلمان و فرانسه دانست و گفت جهان در برابر تهدیدها و اقدامات نیمبند تسلیم نخواهد شد و جمهوری اسلامی باید پاسخگو باشد.
وزیر خزانهداری آمریکا: جهان در برابر تهدیدهای جمهوری اسلامی زانو نخواهد زد
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، در واکنش به فعالسازی مکانیسم ماشه گفت تصمیم شورای امنیت سازمان ملل برای بازگرداندن تحریمها علیه جمهوری اسلامی، دلیلی روشن است بر اینکه جهان در برابر تهدیدهای تهران زانو نخواهد زد.
بسنت برنامه هستهای جمهوری اسلامی را تهدیدی برای صلح و رفاه ایالات متحده خواند و گفت کشورهای عضو سازمان ملل موظف هستند که فورا این تحریمها را اعمال کنند.
او افزود: ترامپ همه فرصتها را در اختیار تهران گذاشت تا به توافق برسد، اما آنها همچنان جدی نیستند.
دیپلمات اروپایی: روسیه و چین حرکت ایران به سوی بمب اتم را نمیپذیرند
یک دیپلمات اروپایی با اشاره به تهدید جمهوری اسلامی برای تعلیق همکاری با آژانس و همچنین خروج از «انپیتی» در واکنش به فعالسازی مکانیسم ماشه گفت «همکاری ایران با آژانس محدود بود و ممکن است در آینده بدتر شود اما بعید میدانم که ایران از معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای خارج شود.»
او همچنین درباره احتمال دستیابی تهران به بمب اتم در صورت خروج از انپیتی به رویترز اظهار داشت: «روسیه یا چین هم بعید است حرکت سریع ایران به سوی تولید بمب را بپذیرند و اگر چنین شود، اسرائیل نیز آن را تحمل نخواهد کرد.»
روسیه: غرب در مسیر دیپلماسی خرابکاری میکند
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، شنبه پنجم مهرماه در مجمع عمومی سازمان ملل به مخالفت شورای امنیت با تعویق تحریمها علیه جمهوری اسلامی اشاره کرد. او غرب را به «خرابکاری» در مسیر دیپلماسی متهم کرد و گفت که مسکو چنین رویکردی را «غیرقابل قبول» میداند.
لاوروف در سخنرانی خود گفت: «روز گذشته در شورای امنیت، غرب پیشنهاد منطقی چین و روسیه برای تمدید توافق ۲۰۱۵ درباره برنامه هستهای ایران را با هدف ایجاد فرصت برای دیپلماسی رد کرد.»
او این اقدام را نشانهای از تمایل غرب به «گرفتن امتیازات یکجانبه از تهران از طریق باجخواهی و فشار» دانست.
مقام اسرائیلی: حملات را در صورت پیشبرد پنهانی برنامه هستهای ایران از سر میگیریم
یک مقام اسرائیلی در گفتوگو با رویترز و در واکنش به فعال شدن مکانیسم ماشه و تهدید جمهوری اسلامی برای خروج از معاهده «انپیتی» (پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای) گفت: «اسرائیل فعلا دلیلی برای ازسرگیری حملات ندارد، مگر اینکه ایران بهطور پنهانی برنامه هستهای خود را پیش ببرد.»
این مقام که نامش فاش نشده است افزود: «آنها میدانند که ما مراقب هستیم.»
بریتانیا، فرانسه و آلمان: همه کشورها، تحریمها علیه ایران را اجرا کنند
بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیهای مشترک درباره فعالسازی مکانیسم ماشه تاکید کردند که جمهوری اسلامی هرگز نباید بهدنبال دستیابی یا توسعه سلاح هستهای باشد و از همه کشورهای عضو سازمان ملل خواستند این تحریمها را اجرا کنند.
این بیانیه افزود با توجه به اینکه جمهوری اسلامی بارها تعهدات خود را نقض کرده است، سه کشور اروپایی چارهای جز فعالکردن سازوکار ماشه نداشتند و در پایان این روند، آن قطعنامهها دوباره لازمالاجرا شدند.
سه کشور اروپایی با هشدار درباره اینکه کل ذخایر اورانیوم غنیشده ایران خارج از نظارت آژانس قرار دارد گفتند جمهوری اسلامی هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای ذخایر اورانیوم غنیشده با غلظت بالا ندارد و هیچ کشور دیگری که برنامه سلاح هستهای نداشته باشد، اورانیوم را با چنین سطح و مقیاسی غنیسازی نمیکند.
این بیانیه خاطرنشان کرد سه کشور اروپایی همچنان مسیرهای دیپلماتیک و مذاکرات را دنبال خواهند کرد و بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل به معنای پایان دیپلماسی نیست.
سه کشور اروپایی از جمهوری اسلامی خواستند از هرگونه اقدام تنشزا خودداری کند و به تعهدات الزامآور پادمانی خود بازگردد.
همچنین یوهان وادهفول، وزیر امور خارجه آلمان، شنبه پنجم مهرماه در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل به مسلح کردن گروههای نیابتی و دنبال کردن برنامهای هستهای فراتر از کاربردهای غیرنظامی جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت جمهوری اسلامی هرگز نباید به سلاح هستهای دست یابد. آلمان «چارهای نداشت» جز آنکه سازوکار بازگشت خودکار تحریمهای سازمان ملل را فعال کند.
او با این حال تاکید کرد که درِ مذاکرات جدید همچنان باز است و گفت: «دیپلماسی میتواند و باید ادامه یابد.»
سازمان اتحاد علیه ایران هستهای: فعالسازی مکانیسم ماشه میتواند از احیای هستهای جمهوری اسلامی را خنثی کنند
سازمان اتحاد علیه ایران هستهای در بیانیهای ضمن استقبال از فعالسازی مکانیسم ماشه گفت این اقدام به آمریکا و متحدانش اجازه میدهد تلاشهای جمهوری اسلامی برای بازسازی توان نظامی و هستهای خود را خنثی کنند.
این سازمان تاکید کرد آمریکا و متحدانش باید اطمینان یابند که روسیه و چین مانع از اجرای محدودیتها علیه تهران نمیشوند و همه کشورها این تحریمهای احیاشده را اجرا کنند.
سازمان اتحاد علیه ایران هستهای گفت آمریکا باید آماده باشد هر دولت خارجی را که به تعهدات بینالمللی خود در ارتباط با اجرای تحریمهای تهران عمل نکند، پاسخگو کند.
این بیانیه افزود: «باید فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی ادامه یابد. این تنها راهی است که تهران را از منابع لازم برای پیشبرد جاهطلبیهای هستهای و موشکیاش و دامنزدن به بیثباتی و تروریسم در سراسر جهان محروم میکند.»
اتحاد علیه ایران هستهای از سازمان ملل خواست کمیته تحریمهای قطعنامه ۱۷۳۷ شورای امنیت برای وادار کردن جمهوری اسلامی به توقف برنامه غنیسازی اورانیوم را فورا بازسازی و هیئت کارشناسان جدیدی را برای نظارت بر اجرای موفق محدودیتهای بینالمللی بازگرداندهشده علیه تهران منصوب کند.
کیهان: اثرات مکانیسم ماشه، بزرگنمایی شده است
روزنامه کیهان، زیر نظر نماینده خامنهای، در گزارشی درباره بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی، نوشت «هیاهوی ساختگی» درباره ابعاد اقتصادی مکانیسم ماشه «بسیار بزرگتر» از آثار واقعی آن است.
این گزارش با اشاره به اینکه مشکل اصلی در تجارت خارجی ایران، در واقع تحریمهای آمریکا و پس از آن تحریمهای اتحادیه اروپا است، نه آن قطعنامههایی که قرار است برگردد، گفت تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا نیز از سال ۱۳۹۷ با خروج ترامپ از برجام بازگشته است، در نتیجه هر چه قرار بود اتفاق بیفتد، سابقا رخ داده و اتفاق جدیدی برای اقتصاد ایران در راه نیست.
کیهان تنگناهای کنونی در کشور را حاصل سالها سیاستورزی طیفی از مسئولان دانست که به جای تمرکز بر خنثیسازی تحریمها، صرفا به دنبال مذاکره برای رفع تحریم بودند و برای سالیان متمادی کشور را «اسیر دوگانه تحریم-رفع تحریم» کردند و از تقویت اقتصاد غافل شدند.
این گزارش افزود احیای اقتصاد ایران نیازمند رویکرد «قطع امید از آمریکا»، «تکیه بر توان داخلی» و همکاری با منطقه و کشورهای دوست یا مستقل همچون عراق، چین، روسیه، اعضای شانگهای و بریکس و استفاده از افراد کارآمد در راس امور است.
سخنگوی دولت: «مکانیسم پسگشت» تاثیراتی دارد
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی، در گفتوگویی تلویزیونی درباره پیامدهای فعال شدن مکانیسم ماشه گفت: «تلاش دو طرف [جمهوری اسلامی و کشورهای غربی] دال بر این است که مکانیسم ماشه تاثیراتی دارد؛ البته کار را خیلی دشوار میکند، اگر فکر میکردند که بیاثر است که تحریمهای جدید را وضع نمیکردند.»
او در ادامه گفت: «وقتی در شرایط اقتصاد سیاسی از جنس اسنپبک هستیم، [مردم] باید منصف باشند و سنگی در چاه نیاندازیم و آن را آرام آرام پر کنیم.»
مهاجرانی با استفاده از عبارت «مکانیسم پسگشت» برای مکانیسم ماشه افزود: «ما در یک مدل دیگری از جنگ قرار داریم.»
از سوی دیگر، اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: «حالا که مکانیسم ماشه فعال شده، میگویند میخواهد جنگ راه بیفتد که این هم عملیات روانی است نه عملیات واقعی، چرا که میخواهند بازار را بههم بریزند.» او افزود: «از امروز درباره مواردی مانند خروج از انپیتی تصمیم خواهیم گرفت.»
قالیباف: جمهوری اسلامی غنیسازی را تعلیق نخواهد کرد
محمدباقر قالیباف با اشاره به بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی گفت: «اگر کشوری بخواهد بر اساس این قطعنامهها اقدامی علیه ما انجام دهد، با اقدام متقابل مواجه خواهد شد.»
او افزود: «جمهوری اسلامی خود را ملزم به رعایت این قطعنامهها از جمله تعلیق غنیسازی نمیداند.»
رییس مجلس اضافه کرد: «برای غربیها مذاکره، واژه فریب و فشار برای خلع سلاح موشکی جمهوری اسلامی است.»