به گزارش آیندگان؛ ناوبر یکی از جنگنده‌های F-16I اسرائیل، در گفت‌وگویی با هاوارد آلتمن، روزنامه‌نگار ارشد حوزه نظامی در مجله The War Zone، از عملیات‌های رزمی، نبردهای هوایی دوربرد، و جنگ جاری در غزه سخن می‌گوید.
هاوارد آلتمن نوشته؛ در کنار بمباران ده‌ها هزار تُن مهمات بر نوار غزه، نیروی هوایی اسرائیل اهدافی در لبنان، سوریه و یمن را نیز هدف قرار داده است. فراتر از همه، اسرائیل پس از دهه‌ها برنامه‌ریزی، یک نبرد هوایی پرریسک را علیه ایران اجرا کرد.
این عملیات‌ها بُرد گسترده و توان تاکتیکی نیروی هوایی اسرائیل را به نمایش گذاشته‌اند، اما برخی از آن‌ها به‌دلیل تلفات گسترده غیرنظامیان، با محکومیت بین‌المللی همراه شدند. یکی از ستون‌های اصلی ناوگان جت‌های تاکتیکی نیروی هوایی اسرائیل، جنگنده F-16I با لقب «سوفا» (به‌معنای طوفان به زبان عبری) است.
اکنون، در فرصتی نادر، با یکی از با‌تجربه‌ترین اعضای خدمه این نوع جنگنده گفت‌وگویی عمیق داشته‌ایم تا روایت دست اولی از پرواز و نبرد در نسخه ویژه و پیشرفته این جنگنده را از زبان او بشنویم.
ما با یکی از خلبانان نیروی هوایی اسرائیل گفت‌وگویی صریح داشتیم که دیدگاه‌های شفاف و صادقی درباره عملیات‌ها، توانمندی‌ها و تجربه شخصی‌اش در کابین جنگنده هنگام حملات به ایران، غزه و لبنان ارائه داد.
وب‌سایت The War Zone این گفت‌وگوی اختصاصی و فراگیر ۸۰ دقیقه‌ای را با یک ناوبر F-16I انجام داد که به‌دلیل ملاحظات امنیتی اسرائیل، از او با نام «سرهنگ دوم I.» یاد می‌شود. او همچنین نخستین ناوبر دروزی نیروی هوایی اسرائیل است. در نخستین بخش این مصاحبه، درباره ورودش به این نیرو گفت‌وگو کردیم و در این بخش دوم، او به ستایش از ویژگی‌های جنگنده‌اش، عملیات رزمی در ایران، نحوه جنگ هوایی دوربرد توسط اسرائیل و موارد دیگر پرداخته است.
او همچنین درباره توجیه خود برای حملات نیروی هوایی اسرائیل به غزه سخن گفته است. مشروح این گفتگو را که روز ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۵ منتشر شده، در ادامه بخوانید؛
نیروی هوایی اسرائیل به گزینش بسیار دقیق و آموزش سختگیرانه برای انتخاب خلبانان مشهور است. روند انتخاب در دوره‌های آموزشی خلبانی چگونه بود؟
آکادمی پرواز با حدود ۱۰٬۰۰۰ داوطلب در هر دوره آموزشی شروع می‌شود. در پایان هر دوره، تنها حدود ۳۵ نفر از تمام بخش‌های آکادمی فارغ‌التحصیل می‌شوند، از جمله خلبانان جت، ناوبرهایی مثل من، خلبانان هلیکوپتر و غیره. بنابراین درصد فارغ‌التحصیلی بسیار پایین است.
آزمون‌ها با پرواز واقعی آغاز می‌شوند. در هوا، ما باید مأموریت‌های پیچیده‌ای را انجام دهیم تا ببینند چقدر سریع فکر می‌کنیم و تحت فشار چطور عمل می‌کنیم. بخش دیگر آزمون‌ها روی زمین انجام می‌شود، از جمله تست‌های شخصیتی، مسیر‌یابی با پای پیاده و تمرینات دیگری که محرمانه هستند. پس از این مراحل، یک عدد نهایی به هر فرد داده می‌شود که جایگاه او را در میان تمام شرکت‌کنندگان مشخص می‌کند.
رتبه شما چند بود؟
من حدوداً رتبه ۲۲ را در کل داشتم. اما در بخش ناوبرها، رتبه دوم را کسب کردم.
ورود به تیم F-16I چقدر سخت بود؟
پس از اتمام دوره، افراد به اسکادران‌های مختلف تقسیم می‌شوند. بهترین‌ها را فقط به یک اسکادران نمی‌فرستند. آن‌ها را پراکنده می‌کنند تا همه واحدها کیفیت بالایی داشته باشند. ما مثلاً بهترین‌ها را فقط به F-35 یا F-16I نمی‌فرستیم. مثل درفت (گزینش) بازیکن در NBA است.
آیا سابقه پرواز با هواپیمای دیگری در نیروی هوایی اسرائیل دارید؟
فقط با F-16 پرواز کرده‌ام. ابتدا F-16 معمولی و بعد F-16I. تمام خدمت من با این نوع جنگنده‌ها بوده. با هیچ مدل دیگری تجربه‌ای ندارم.
ویژگی‌های F-16I نسبت به دیگر جنگنده‌های نیروی هوایی چیست؟ تخصص تیم شما چیست و تفاوت این مدل با F-16C و D چیست؟
جنگنده F-16I بیشتر برای مأموریت‌های دوربرد طراحی شده، چون تانک سوخت اضافی دارد. این هواپیما همچنین مجهز به تجهیزات اطلاعاتی است که دید اطلاعاتی از میدان نبرد را در اختیارمان می‌گذارد. از سوی دیگر، جنگنده‌ای ضربتی است که می‌تواند انواع موشک و بمب را حمل کند. ویژگی خاص این جنگنده این است که می‌تواند این مأموریت‌ها را با سرعت بالا انجام دهد. این هواپیما از نظر آیرودینامیک از دیگران بهتر و کوچکتر است.
تفاوت‌های F-16I با مدل‌های C و D چیست؟
تجهیزات داخلی ما متفاوت است. ساختار کلی بدنه مشابه مدل‌های C یا D است، اما تانک‌های اضافی ظاهر هواپیما را تغییر داده‌اند و همین برد آن را افزایش داده است. اما در داخل، تجهیزات متفاوتی داریم، مخصوصاً در مورد تسلیحات دوربرد، موشک‌ها یا بمب‌های هوشمند. این‌ها تفاوت‌های اصلی هستند.
در یک تیم پروازی، تعامل بین هواپیماها و خدمه چگونه است؟
ما یک شبکه ارتباطی داریم که هواپیماها در آن به‌نوعی با هم «صحبت» می‌کنند. ما اطلاعات تمام اعضای تیم پروازی – مثلاً در پرواز چهارتایی – را بدون نیاز به صحبت کردن می‌توانیم ببینیم. مثلاً اگر یکی از اعضا قفل موشک روی یک هدف زده، من همزمان روی صفحه‌نمایش خودم می‌بینم و هدف بعدی را انتخاب می‌کنم. اما چیزی که ما را از دیگر نیروهای هوایی برتر می‌سازد، تمرین‌های دائمی ماست. ما همه چیز را بررسی می‌کنیم، هر پرواز، هر مأموریت، هر عملیات را بعد از فرود با ویدیو بررسی می‌کنیم. این باعث می‌شود به حداکثر حرفه‌ای‌گری برسیم.
حضور ناوبر یا افسر سامانه‌های جنگی در یک F-16 نادر است. اسرائیل از معدود کشورهایی است که چنین پیکربندی‌ای را دارد. نقش ناوبر چگونه است و همکاری‌اش با خلبان چگونه پیش می‌رود؟
ما به آن «افسر سامانه‌های جنگی» نمی‌گوییم، بلکه می‌گوییم «ناوبر». در مأموریت‌های حمله‌ای، تصمیم‌های اصلی را معمولاً ناوبر می‌گیرد. مثلاً هدف را انتخاب می‌کنم، قفل موشک را انجام می‌دهم، مسیر حمله را تعیین می‌کنم. اما در مأموریت‌های هوابه‌هوا، خلبان فرمانده عملیات است. ناوبر همچنین مسئول دفاع از هواپیما و کل تیم پروازی، و همین‌طور مدیریت تسلیحات – بمب‌ها و موشک‌ها – است.
همکاری F-16I با دیگر جنگنده‌ها، به‌ویژه F-15I و مدل‌های مختلف F-15 Baz چگونه است؟ و درباره همکاری با جنگنده‌های رادارگریز F-35 چه می‌گویید؟
در جنگ با ایران، ما هماهنگی کامل بین تمام هواپیماها را مشاهده کردیم. بیشتر مأموریت‌های F-35 اطلاعاتی بودند و داده‌هایی را در اختیار ما گذاشتند که دیگر هواپیماها مانند F-16I ندارند. آن‌ها تجهیزات بسیار پیشرفته‌ای دارند که می‌توانند انواع موشک‌هایی را که به سمت ما می‌آید شناسایی کنند. آن‌ها به ما هشدار می‌دادند که مثلاً مراقب فلان نوع موشک باشید. بعد از دریافت این اطلاعات، ما مأموریت‌های تهاجمی دقیق‌تری انجام می‌دادیم. در عملیات، ما اجازه می‌دهیم که F-35 زودتر پرواز کند، وضعیت را بررسی کند، اطلاعات را جمع‌آوری کند و در اختیار ما و بقیه جنگنده‌ها بگذارد. سپس ما با استفاده از آن اطلاعات حمله می‌کنیم. البته نمی‌توانم درباره جزئیات بیشتر صحبت کنم، چون محرمانه است.
و همکاری F-16I با F-15I و F-15 Baz چگونه است؟
این جنگنده‌ها هم تقریباً مأموریت‌هایی مشابه F-16I انجام می‌دهند. تفاوتی چندانی نداریم. تنها تفاوت این است که F-16I مأموریت‌های اطلاعاتی انجام می‌دهد، مثلاً گرفتن عکس از مناطقی که قرار است هدف قرار بگیرند. اما مأموریت‌های دیگر، مانند حمله یا نبرد هوایی، مشترک هستند.
چه کاری از دست F-16I برمی‌آید که F-35 قادر به انجامش نیست؟
تفاوت اصلی در ظرفیت حمل بمب‌هاست. برای اینکه F-35 خاصیت رادارگریزی‌اش را حفظ کند، باید بمب‌ها را داخل بدنه حمل کند. اما ما می‌توانیم بمب‌ها را زیر بال‌ها نصب کنیم. بنابراین، F-16I ظرفیت حمل بمب بیشتری نسبت به F-35 دارد.
تانک‌های سوخت چسبیده به بدنه، نقش مهمی در توان F-16I دارند. آن‌ها چه تأثیری روی کیفیت پرواز دارند؟ آیا گاهی آرزو می‌کردید کاش نبودند؟
اگر این تانک‌ها را نداشتیم، برد پروازی‌مان بسیار کمتر می‌شد. درست است که پرواز را کمی دشوارتر و هواپیما را از نظر آیرودینامیکی سنگین‌تر و کندتر می‌کنند، اما ترجیح می‌دهم با این شرایط پرواز کنم و سوخت داشته باشم تا اینکه بدون آن‌ها باشم و نتوانم به اهداف دوردست برسم.
اولین مأموریت رزمی‌تان چه بود؟
اولین مأموریت من در لبنان بود، در سال ۲۰۰۶، در جریان جنگ دوم لبنان. مأموریت داشتیم ساختمانی را که اطلاعات داشتیم تروریست‌ها در آن موشک‌هایی را به سمت مرز شمالی نشانه گرفته‌اند، هدف قرار دهیم. این دقیقاً بعد از ربایش سه سرباز اسرائیلی در مرز اتفاق افتاد. بسیار هیجان‌زده بودم. چون اولین مأموریتم بود و باید از مرز عبور می‌کردیم. اطلاعات قبل از پرواز به ما داده شده بود. اما به‌خاطر تغییراتی در هماهنگی، تصمیم گرفته شد هدف عوض شود. همه در فشار بودند که چه کنیم؟ آیا موشکی به سمت ما شلیک می‌شود؟ نمی‌دانستیم تهدید جدی هست یا نه. به همین دلیل از ارتفاع بسیار بالا پرواز کردیم. هدف را مستقیم نمی‌دیدیم، فقط از طریق دوربین‌ها می‌دیدیم.
از چه نوع مهماتی در آن حمله استفاده کردید؟
مهمات JDAM مدل GBU-38 و GBU-31.
آیا در عملیات «شیر برافراشته» که هدف آن نابودی برنامه هسته‌ای ایران و توان نظامی‌اش بود، شرکت داشتید؟
کمی درباره مأموریت ایران می‌توانم صحبت کنم. من هم در آن شرکت داشتم. این مأموریت، بهترین تجربه من در نیروی هوایی بود. پس از بازگشت از اولین پرواز، بسیار راضی بودیم. موفقیتی فراتر از انتظار به‌دست آوردیم. فکر می‌کردیم اجرای چنین مأموریتی دشوارتر باشد و احتمالاً اسرائیل زیر حمله متقابل قرار گیرد. اما این اتفاق نیفتاد.
این مأموریت نمونه‌ای از توان نیروی هوایی اسرائیل بود: دقت، عمق استراتژیک، و سطحی بالا از اجرا. اما این موفقیت از آسمان نیامده. حاصل سال‌ها تمرین سخت، استانداردهای عملیاتی دقیق، و فرهنگ سازمانی‌ای است که همیشه برترین بودن را می‌طلبد. ما تمام آنچه را که در سال‌های اخیر تمرین کرده بودیم، در این عملیات به نمایش گذاشتیم. باور دارم که این مأموریت در تمام دانشگاه‌های نظامی جهان تدریس خواهد شد: چگونه با اطلاعات خوب، نیروهای حرفه‌ای و هماهنگی دقیق، می‌توان مأموریتی چنین موفق را اجرا کرد.
چند بار در جریان عملیات «شیر برافراشته» یا همان «جنگ ۱۲ روزه» بر فراز ایران پرواز کردید؟
دو بار، با فاصله حدود یک هفته.
در کدام موج حملات حضور داشتید و اهداف چه بودند؟
نمی‌توانم درباره اهداف صحبت کنم. اما همان اهدافی را که در روز اول حمله در خبرها دیدید، همان‌ها را هدف گرفتیم.
آیا در اولین موج حملات بودید؟
بله.
چه احساسی داشتید وقتی وارد حریم هوایی ایران شدید و می‌دانستید باید حمله کنید؟
احساس ورود به ناشناخته را داشتیم. اطلاعات داشتیم، تمرین‌ها را انجام داده بودیم، خطرات را بررسی کرده بودیم. اما وقتی شما در موج اول هستید، واقعاً نمی‌دانید چه چیزی انتظارتان را می‌کشد. وقتی از مرز گذشتیم و حملات اولیه دیگر هواپیماها را دیدیم، احساس کردیم لحظه سرنوشت‌ساز فرارسیده. همان زمانی که برایش تمرین کرده بودیم. بسیار متمرکز بودم. به هیچ چیز دیگر فکر نمی‌کردم. فقط مأموریت. ما هم آن را به بهترین شکل انجام دادیم. وقتی به سمت غرب بازمی‌گشتیم و هواپیماهای دیگری را می‌دیدیم که از اسرائیل می‌آیند، حس فوق‌العاده‌ای از موفقیت و قدرت داشتیم. حس انجام کاری تاریخی.
آیا با آتش ضدهوایی روبه‌رو شدید؟
اصلاً. در تمام جنگ حتی یک موشک ضدهوایی به سمت ما شلیک نشد. فقط به سمت پهپادها شلیک شد، نه جنگنده‌ها.
از موفقیت مأموریت‌ها در ایران شگفت‌زده شدید؟
مطمئن بودم که مأموریت را با موفقیت انجام می‌دهیم. شگفتی ما از واکنش ایران بود. فکر می‌کردیم وقتی برگردیم، پایگاه‌مان هدف قرار گرفته، اما هیچ اتفاقی نیفتاد. این نشان داد که چقدر از نظر تکنولوژی، موشک‌ها و بمب‌ها برتری داریم. در موفقیت مأموریت تردیدی نداشتم.
آیا هنگام حمله موشکی بالستیک ایران در سال ۲۰۲۴ در یکی از پایگاه‌هایی بودید که هدف قرار گرفت؟
برخی پایگاه‌ها مورد اصابت قرار گرفتند، اما به‌لطف سامانه پدافند هوایی یکپارچه‌ای که داریم، خسارت‌ها بسیار اندک بود. این سامانه عملکرد بسیار خوبی در برابر تمام آن موشک‌ها داشت. من هم در یکی از پایگاه‌ها هنگام حمله بودم. خیلی ترسناک نبود، چون متأسفانه ما در اسرائیل به شنیدن صدای آژیر عادت کرده‌ایم. صدای آژیر آمد، به پناهگاه رفتیم، صدای برخورد موشک را شنیدیم، اما آن‌قدر نزدیک نبود که وحشت‌انگیز باشد. با این حال، معتقدم آن‌ها (ایرانی‌ها) فکر می‌کردند خسارت بسیار بیشتری وارد می‌کنند – خیلی بیشتر از آنچه در واقع رخ داد.
هنگام آن حمله در کدام پایگاه بودید؟
در پایگاهی در جنوب، نزدیک هرتزلیا.
درباره استفاده از تسلیحات دورایستا (standoff) مثل موشک‌های Delilah یا Rampage بگویید. چرا اسرائیل چنین اهمیتی برای تسلیحات هدایت‌شونده انسانی با جستجوگرهای اپتیکی قائل است؟
نمی‌توانم جزئیات زیادی درباره این سلاح‌ها بگویم، و واقعاً هم نمی‌دانم شما چطور درباره آن‌ها اطلاع دارید! (با خنده)
اهمیت موشک‌های بالستیک پرتاب‌شونده از هوا برای نیروی هوایی و جنگنده F-16I چقدر است؟
بسیار مهم. این سلاح‌ها ما را از نظر استراتژیک و تاکتیکی بسیار انعطاف‌پذیر می‌کنند، چون می‌توانیم اهداف دوربرد را هدف قرار دهیم. بدون آن‌ها، نمی‌توانیم برتری‌مان را در برابر پهپادهایی که از شرق یا کشورهای دشمن می‌آیند، حفظ کنیم.
آیا از این موشک‌ها در حمله به ایران استفاده شد؟
بله.
می‌توانید جزئیاتی ارائه دهید؟
خیلی نه.
آیا فکر می‌کنید دوباره باید بر فراز ایران پرواز کنید؟
به نظرم نه، چون بعید می‌دانم آن‌ها در چند سال آینده کاری در برنامه هسته‌ای‌شان بکنند. اما همان‌طور که در خاورمیانه می‌گوییم: هیچ چیز قطعی نیست.
دوست دارید چه سلاحی روی F-16I نصب شود که فعلاً ندارید؟
نمی‌خواهم فقط درباره F-16I حرف بزنم، اما اگر بتوانم چیزی را اضافه کنم، دوست دارم «مادر تمام بمب‌ها» (MOAB)، شاید همان بمبی که روی فردو انداختند، را داشته باشیم.
منظورتان GBU-57 Massive Ordnance Penetrator است که به آن MOP هم می‌گویند؟
بله، ما به چنین سلاح‌هایی نیاز داریم.
اما در ناوگان اسرائیل کدام هواپیما می‌تواند آن را حمل کند؟ در نیروی هوایی آمریکا فقط بمب‌افکن رادارگریز B-2 این توانایی را دارد.
این خودش یک مشکل است. فکر نمی‌کنم هواپیمایی در ناوگان ما باشد که بتواند چنین بمبی را حمل کند. شاید F-15I، اما فکر نمی‌کنم توانش را داشته باشد. به‌نظرم باید درباره راه‌حلی برای این مشکل فکر کنیم، چون بمب‌هایی که در اختیار داریم کوچکتر از چیزی هستند که برای چنین مأموریت‌هایی نیاز داریم. پس باید یا سلاح جدید بسازیم یا چیزی تأثیرگذارتر تهیه کنیم که فعلاً نداریم.
درباره نقش هواپیماهای پشتیبانی مثل هواپیماهای شناسایی الکترونیکی، جنگ الکترونیکی و هشدار زودهنگام بگویید. همکاری F-16I با این واحدها چگونه است؟
در F-16I، ما توانایی ایجاد اختلال در رادارها یا موشک‌های شلیک‌شده به سمت‌مان را داریم. البته در این عملیات نیازی به استفاده از آن نداشتیم، چون همان‌طور که گفتم، هیچ موشک زمین به هوایی به سمت ما شلیک نشد.
آیا می‌توانید درباره هواپیماهای پشتیبانی دیگر نیروی هوایی صحبت کنید؟
فکر نمی‌کنم بتوانم درباره آن صحبت کنم.
وقتی به مأموریت اعزام می‌شوید، بزرگ‌ترین نگرانی‌تان چیست؟
شاید عجیب باشد، اما به زنده ماندن فکر نمی‌کنم. بیشتر نگران این هستم که مأموریتم را به‌درستی انجام دهم. بزرگ‌ترین دغدغه‌ام این است که مأموریتی را که به من سپرده‌اند به بهترین شکل انجام دهم و در عین حال از خودم، خلبانم و سایر اعضای تیم پروازی محافظت کنم.
نیروی هوایی اسرائیل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به بعد، با سرعت عملیاتی بسیار بالایی کار کرده است. جنگنده‌ها باید ساعت‌های زیادی پرواز کنند. برخی از آن‌ها مثل F-15 Baz بسیار قدیمی هستند. چطور این نیرو هنوز با چنین قدرتی پرواز می‌کند؟
دلیلش نیروهای فنی بسیار ماهر ما هستند که هر روز و شب، ۲۴ ساعت، ۳۶۵ روز سال کار می‌کنند. آن‌ها بسیار حرفه‌ای هستند. هر نقصی را فوراً رفع می‌کنند. مثلاً F-15 Baz که گفتید، ۵۰ سال است که پرواز می‌کند، ولی همچنان در حال خدمت است. F-16I هم که ۲۲ سال است در خدمت ماست، هنوز مثل هواپیمای نو است. در عملیات ایران، با یک موتور آن همه مسافت را طی کرد و برگشت، بدون اینکه نیاز باشد در کشور دیگری فرود بیاید. حتی یک هواپیما را هم از دست ندادیم. این فوق‌العاده است. این را مدیون تکنسین‌های نیروی هوایی هستیم که بهترین در دنیا هستند.
حملات هوایی اسرائیل، به‌ویژه در غزه، به‌دلیل تلفات غیرنظامیان، بسیار جنجالی شده است. نظر شما چیست؟ وقتی به منطقه‌ای پرجمعیت مثل غزه حمله می‌کنید، به چه چیزی فکر می‌کنید؟
اول از همه، من این جنگ را مشروع می‌دانم. می‌دانم که ما تمام تلاش‌مان را می‌کنیم تا به غیرنظامیان در غزه آسیب نزنیم. حتی گاهی اقداماتی انجام می‌دهیم که ممکن است به مأموریت آسیب بزند؛ مثلاً پیش از حمله، پیام می‌دهیم تا ساکنان ساختمان آن را ترک کنند. این کار ممکن است به تروریست‌ها هم فرصت فرار بدهد، اما نمی‌خواهیم غیرنظامی کشته شود.
متأسفانه تروریست‌ها از غیرنظامیان به‌عنوان سپر انسانی استفاده می‌کنند. آن‌ها پشت غیرنظامیان پنهان می‌شوند. بنابراین وقتی ما تروریست‌ها را هدف قرار می‌دهیم، ناگزیر غیرنظامیان هم آسیب می‌بینند.
اما برخی حملات به اماکن مذهبی و مدارس اصابت کرده‌اند. به‌عنوان یک ناوبر، نظر شما چیست؟
ما به‌صورت عمدی چنین کارهایی نمی‌کنیم. آن‌ها (تروریست‌ها) درون همین مراکز – مساجد، مدارس و غیره – عملیات می‌کنند. آن‌ها از این مکان‌ها به‌عنوان پایگاه تروریستی استفاده می‌کنند. اگر بخواهیم از شهروندان و نیروهای‌مان محافظت کنیم، باید آن‌ها را هدف قرار دهیم.
اسرائیل به‌شدت بابت تلفات غیرنظامیان در جهان محکوم شده. نظرتان چیست؟
به‌نظرم این واکنش‌ها ریاکارانه است. به اتفاقات ۷ اکتبر نگاه کنید – کارهای وحشتناکی که علیه ما کردند. به سوریه نگاه کنید، وضع آن کم از این ندارد. در غزه، آنچه آن‌ها با ما کردند نابخشودنی است، اما ما تمام تلاش‌مان را می‌کنیم که از تلفات غیرنظامیان جلوگیری کنیم.
در جهان هیچ ارتشی وجود ندارد که در حین حمله به دشمن، حتی ۱۰ درصد از کاری که ما می‌کنیم را انجام دهد. در سوریه، اوکراین و دیگر نقاط جهان چنین چیزی نمی‌بینید. ارتش اسرائیل حتی به قیمت آسیب به مأموریت، تلاش می‌کند از غیرنظامیان محافظت کند.
شما بر فراز غزه هم پرواز کرده‌اید، درست است؟
بله.
در آن لحظه‌ها چه احساسی دارید؟ وقتی وارد حریم غزه می‌شوید؟
دیگر عادی شده. در دو سال گذشته، حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ مأموریت در غزه انجام داده‌ام. اما ما باید بسیار دقیق باشیم، چون در آنجا هم نیروهای خودی داریم، هم غیرنظامیانی که نباید آسیب ببینند، و هم گروگان‌هایی که از ۷ اکتبر به اسارت برده شده‌اند. بنابراین باید حرفه‌ای و دقیق عمل کنیم.
در این مأموریت‌ها از چه نوع مهماتی استفاده می‌کنید؟
همان GBU-38 و GBU-31 (JDAM) که در لبنان هم استفاده کردم.
شما گفته بودید در هماهنگی بین نیروهای زمینی و هوایی در جنوب – یعنی در غزه و جاهای دیگر – نقش دارید. کمی درباره آن بگویید.
باید مطمئن شویم که اطلاعاتی که از نیروهای زمینی می‌گیریم دقیق است – آن‌ها اهداف را با چشم خودشان می‌بینند. سپس مختصات و اطلاعات لازم را برای حمله دقیق از آسمان به ما می‌دهند. گاهی هم خودمان از هوا اطلاعات جمع می‌کنیم، چون هدف‌ها از نیروهای زمینی فاصله دارند یا نمی‌خواهیم آن‌ها را به خطر بیندازیم. هماهنگی میان نیروهای زمینی و هوایی باید توسط کسی انجام شود که هم زبان ارتش زمینی را بلد باشد و هم با عملکرد و توانمندی‌های نیروی هوایی آشنا باشد.
آیا در حملات به سوریه، مثلاً دمشق یا سویدا – منطقه دروزی‌نشین که مورد حمله نیروهای وفادار به رژیم و بادیه‌نشین‌ها قرار گرفت – شرکت داشتید؟
متأسفانه نه.
دوست داشتید شرکت داشته باشید؟
البته. می‌خواهم از برادرانم محافظت کنم.
تا حالا در آسمان نزدیک بود دچار سانحه شوید؟
فقط در تمرین‌ها. یک‌بار دو هواپیما خیلی به هم نزدیک شدند، بدون هماهنگی. تقریباً به هم برخورد کردیم.
نیروی هوایی اسرائیل در حال خرید جنگنده‌های بیشتر F-15 است، شبیه مدل F-15EX. نظرتان چیست؟ آیا نیروی هوایی به جنگنده‌های جدید F-16 هم نیاز دارد؟
فکر نمی‌کنم. ما در حال رفتن به‌سمت داشتن اسکادران‌های بیشتر F-35 و F-15 هستیم. F-16های زیادی داریم که مأموریت‌ها را به‌خوبی انجام می‌دهند، اما F-15ها ظرفیت حمل بمب و مهمات بیشتری دارند. از نظر راهبردی، خرید F-15 تصمیم درستی است. F-35 هم که بهترین هواپیمای دنیا از نظر فناوری است، در جنگ اخیر با ایران کاملاً خود را ثابت کرد. ما به تعداد بیشتری از آن نیاز داریم.
نکته‌ای هست که از شما نپرسیدم ولی می‌خواهید درباره‌اش حرف بزنید؟
پیام اصلی من این است که ارتش اسرائیل همزمان در هفت جبهه در حال جنگ است. و به‌لطف انسان‌های خوب، فناوری پیشرفته، تجهیزات ویژه و هماهنگی بین نیروها، مأموریت‌های دفاعی و تهاجمی ما بسیار باکیفیت هستند. بعد از دو سال جنگ، نیروی هوایی و ارتش اسرائیل در سطح جهانی توانمندی‌شان را ثابت کرده‌اند.
فکر می‌کنم اکنون زمان صلح در منطقه ماست. این صلح از مرز شمالی و جامعه دروزی شروع می‌شود – جایی که اسرائیل می‌تواند کمک کند و وضعیت سوریه را تغییر دهد. سپس به ایران و نظم جدید خاورمیانه می‌رسد – نظمی که با حمله اسرائیل به ایران آغاز شد. به‌نظرم اکنون فرصت مناسبی است برای رسیدن به توافق با کشورهای منطقه، تا آینده‌ای روشن‌تر برای فرزندان‌مان بسازیم.