سلاح هسته ای

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دو گزارش فصلی تازه درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را به کشورهای عضو ارائه کرد؛ گزارش‌هایی که نشان می‌دهد ذخایر اورانیوم تهران با غنای تا ۶۰ درصد، نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای، اندکی پیش از حملات اسرائیل افزایش یافته بود.

دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، ویدیوی سخنان دو سال پیش علی مطهری، نایب‌رییس پیشین مجلس شورای اسلامی در مورد هدف مخفیانه جمهوری اسلامی برای تولید بمب اتمی را در حساب کاربری‌اش در شبکه اجتماعی تروث سوشال بازنشر کرد و رسانه نزدیک به سپاه پاسداران به آن واکنش نشان داد.

دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا در جریان نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر بریتانیا در اسکاتلند با بیان اینکه «توان هسته‌ای ایران را از بین بردیم»، گفت: «آن‌ها می‌توانند دوباره شروع کنند ولی اگر این کار را بکنند، به سرعت آن را دوباره نابود می‌کنیم و این کار را با رضایت و به‌صورت آشکار انجام خواهیم داد.»

دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در دیدار با اورسولا فون درلاین، رییس کمیسیون اروپا در اسکاتلند با تایید گفت‌و‌گو با بنیامین نتانیاهو درباره ایران، تاکید کرد که جمهوری اسلامی ضربه سختی خورده، اما همچنان درباره غنی‌سازی هسته‌ای صحبت می‌کند.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در گفت‌وگویی اختصاصی با شبکه فاکس‌نیوز با اشاره به این‌که جمهوری‌اسلامی باید از بین برود، هشدار داد این حکومت نه‌تنها در مسیر دستیابی به بمب اتمی حرکت می‌کند، بلکه در صورت دست‌یابی به این سلاح، از آن برای نابودی اسرائیل استفاده خواهد کرد. این اظهارات در مصاحبه‌ای از پیش ضبط‌شده در برنامه «زندگی، آزادی و لوین» به میزبانی مارک لوین مطرح شد و شنبه شب از شبکه فاکس‌نیوز پخش شد.

اگرچه ترامپ در ضیافت شام دوشنبه در کاخ سفید با نتانیاهو گفت که امیدوار است دیگر مجبور به حمله به ایران نشود، اما در دیدار خصوصی با نخست‌وزیر اسرائیل، با طرح او برای حمله مجدد به ایران در صورت حرکت تهران به سوی بمب هسته‌ای مخالفتی نکرده است.

یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل، روز پنج‌شنبه با ارسال نامه‌ای خطاب به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، از او خواست جنگ با اسرائیل را متوقف کند: «رویای هسته‌ای‌تان شکست خورده است. حالا باید انتخاب کنید.»

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، شامگاه چهارشنبه ۱۸ تیر با تقدیر دوباره از عملیات «چکش نیمه‌شب» و تعهد و نقش پررنگ دونالد ترامپ در عملیات نظامی علیه جمهوری اسلامی، برآوردهای رسانه‌ها از هزینه جنگ را به سخره گرفت.

ولی‌رضا نصر، پژوهشگر سیاست خاورمیانه در مقاله‌ای تحلیلی با عنوان «رهبر ایران برنامه دارد» که در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۲۵ در نیویورک تایمز منتشر شد، به بررسی راهبرد آیت‌الله علی خامنه‌ای در قبال حملات اخیر آمریکا و اسرائیل می‌پردازد.

آنکیت پاندا، پژوهشگر ارشد اندیشکده کارنگی، در تحلیلی منتشرشده در فایننشال تایمز نوشت: «در حالی که دولت ترامپ حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را یک پیروزی بزرگ نظامی می‌داند، این حملات در واقع چشم‌انداز حفظ ایران به‌عنوان کشوری غیرهسته‌ای را تضعیف کرده‌اند و ممکن است به تضعیف بیشتر نظام جهانی عدم اشاعه سلاح هسته‌ای منجر شود.»

ولی‌رضا نصر

بامداد جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، اسرائیل حمله‌ای گسترده علیه سایت‌های هسته‌ای و تأسیسات تسلیحاتی ایران آغاز کرد و بسیاری از مقامات ارشد نظامی ایران را هدف قرار داد. در واکنش، ایران ده‌ها موشک بالستیک به سمت تل‌آویو و اورشلیم در شامگاه جمعه پرتاب کرد. این جنگ که تاکنون ۶ روز از آن گذشته، منجر به بزرگترین درگیری بین اسرائیل و جمهوری اسلامی شده و جان بسیاری را در ایران و اسرائیل گرفته است.

اختلافات جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به‌حد بی‌سابقه‌ای در ۱۰ سال اخیر رسیده؛ به‌نحوی که یادآور سال ۱۳۸۴ و زمان ارسال پرونده هسته‌ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد است. به نظر می‌رسد مقام‌های حکومت ایران، رفتار کم‌و‌بیش تحقیرآمیزی با گروسی در پیش گرفته‌اند که خارج از نزاکت سیاسی است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی محرمانه که برای کشورهای عضو ارسال شده و نسخه‌ای از آن به رویت خبرگزاری رویترز رسیده، اعلام کرده است ایران پیش‌تر در سه مکان که مدت‌هاست تحت تحقیقات قرار دارند، فعالیت‌های محرمانه هسته‌ای با استفاده از مواد هسته‌ای اعلام‌نشده انجام داده است.

ان‌بی‌سی‌نیوز به نقل از منابع آگاه گزارش داد اظهارات عمومی دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، به‌ویژه درباره موضوع غنی‌سازی در خاک ایران، در هفته گذشته دو بار ناراحتی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، را در پی داشته است. این گزارش که یک‌شنبه ۲۱ اردیبهشت منتشر شد، بر پایه اطلاعات دو مقام‌ آمریکایی، دو دیپلمات‌ در خاورمیانه‌‌ و دو منبع آگاه تهیه شده است.

لیندزی گراهام و تام کاتن، دو سناتور ارشد جمهوری‌خواه، هشدار دادند که سنا توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی را تنها در صورتی تصویب خواهد کرد که این توافق به «برچیدن کامل» برنامه هسته‌ای تهران منجر شود.

شبکه خبری فاکس‌نیوز با استناد به تصاویر ماهواره‌ای، از وجود یک تاسیسات هسته‌ای مخفی جمهوری اسلامی در استان سمنان با مساحت حدود دو هزار و ۵۰۰ هکتار خبر داد. این گزارش که پنج‌شنبه ۱۸ اردیبهشت منتشر شد، بر مبنای تصاویر ماهواره‌ای «شورای ملی مقاومت ایران» تهیه شده است.