به گزارش آیندگان؛ نیویورک‌تایمز در گزارشی افشا کرده که هک کردن و ردیابی تلفن‌های محافظان و رانندگان فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای ایران، نقش مهمی در هدف قرار گرفتن آن‌ها داشته است. افزایش تعداد محافظان مقامات برای حفاظت از آنان، باعث شد که آنان بیشتر ردیابی و مورد هدف قرار گیرند.
بر اساس این گزارش، محافظان این مقامات نه تنها تلفن همراه حمل می‌کردند، بلکه حتی در شبکه‌های اجتماعی پست منتشر می‌کردند.
حمزه صفوی، پسر رحیم صفوی، مشاور خامنه‌ای به نیویورک‌تایمز گفت که برتری تکنولوژیکی اسرائیل یک تهدید وجودی برای جمهوری اسلامی است و چاره‌ای جز انجام یک بازنگری امنیتی، بازنگری در پروتکل‌ها و اتخاذ تصمیمات دشوار، از جمله دستگیری و پیگرد قانونی جاسوسان سطح بالا وجود ندارد.
در ادامه متن کامل گزارش فرناز فصیحی، رونن برگمن و مارک مازتی که با تیتر اصلی «Targeting Iran’s Leaders, Israel Found a Weak Link: Their Bodyguards» (هدف گرفتن رهبران ایران، اسرائیل نقطه‌ضعف را یافت؛ محافظان شخصی) را که ۳۰ اوت ۲۰۲۵ در نیویورک تایمز منتشر شده است را بخوانید؛
اسرائیل توانست در جریان جنگ ۱۲ روزه بهار امسال، با ردیابی تلفن‌های همراه محافظان امنیتی، تحرکات مقامات کلیدی ایران را دنبال کرده و آنان را ترور کند. نشست آن‌قدر محرمانه بود که فقط حاضران، یعنی شمار اندکی از مقامات عالی‌رتبه دولت ایران و فرماندهان نظامی، از زمان و مکان آن اطلاع داشتند.
۱۶ ژوئن بود، چهارمین روز جنگ ایران و اسرائیل. شورای عالی امنیت ملی ایران برای یک جلسه اضطراری در پناهگاهی در عمق ۱۰۰ فوتی دامنه کوهی در بخش غربی تهران گرد آمده بود. چندین روز پیاپی، کارزار بی‌امان بمباران‌های اسرائیل، پایگاه‌های نظامی، دولتی و هسته‌ای ایران را ویران کرده و لایه‌ی بالای فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای ایران را نابود کرده بود.
مقامات، از جمله رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان، رئیس قوه قضاییه، وزیر اطلاعات و فرماندهان ارشد نظامی، هر کدام با خودروهای جداگانه رسیدند. هیچ‌یک تلفن همراه به همراه نداشتند، چون می‌دانستند اطلاعات اسرائیل می‌تواند آن‌ها را ردیابی کند.
با وجود همه‌ی این تدابیر احتیاطی، اندکی پس از آغاز جلسه، جنگنده‌های اسرائیلی شش بمب بر بالای پناهگاه فروریختند و دو درگاه ورودی و خروجی را هدف گرفتند. به‌طرز شگفت‌انگیزی هیچ‌کس در داخل پناهگاه کشته نشد. اما وقتی رهبران بعداً از پناهگاه بیرون آمدند، با پیکر چند محافظ روبه‌رو شدند که بر اثر انفجار کشته شده بودند.
این حمله دستگاه اطلاعاتی ایران را دچار آشفتگی شدید کرد و مقامات خیلی زود متوجه یک رخنه‌ی امنیتی ویرانگر شدند: اسرائیلی‌ها از طریق هک کردن تلفن‌های همراه محافظانی که رهبران ایرانی را به محل رسانده و در بیرون پناهگاه منتظر مانده بودند، به نشست هدایت شده بودند.
ردیابی محافظان توسط اسرائیل تاکنون گزارش نشده بود. این تنها بخشی از تلاش گسترده‌تر اسرائیل برای نفوذ به درونی‌ترین لایه‌های دستگاه امنیتی و اطلاعاتی ایران بود ـ تلاشی که دو ماه است مقامات تهران را در پی سایه‌ها انداخته است.
به گفته‌ی مقامات ایرانی و اسرائیلی، استفاده‌ی بی‌احتیاط محافظان از تلفن همراه طی چند سال ـ از جمله انتشار پست در شبکه‌های اجتماعی ـ نقشی اساسی داشت تا اطلاعات نظامی اسرائیل بتواند دانشمندان هسته‌ای و فرماندهان نظامی ایران را شکار کند و نیروی هوایی اسرائیل در نخستین هفته‌ی جنگ ژوئن با موشک و بمب آن‌ها را هدف قرار دهد.
ساسان کریمی، معاون سابق معاونت راهبردی در دولت کنونی ایران و اکنون تحلیلگر سیاسی و استاد دانشگاه تهران گفت: «ما می‌دانیم مقامات و فرماندهان عالی‌رتبه تلفن حمل نمی‌کردند، اما طرف‌های همراه آن‌ها، محافظان و راننده‌ها، تلفن داشتند و احتیاط را جدی نمی‌گرفتند، و این همان روشی بود که اغلب آن‌ها ردیابی شدند.»
روایت حمله‌ی اسرائیل به آن نشست و جزئیات چگونگی ردیابی و هدف قرار دادن مقامات و فرماندهان ایرانی، بر اساس مصاحبه با پنج مقام ارشد ایرانی، دو عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نه مقام نظامی و اطلاعاتی اسرائیلی بازسازی شده است.
نقص‌های امنیتی محافظان تنها یکی از اجزای چیزی است که مقامات ایرانی به آن اذعان دارند: تلاش طولانی‌مدت و غالباً موفق اسرائیل برای استفاده از جاسوسان و عوامل نفوذی در سراسر کشور و همچنین بهره‌گیری از فناوری علیه ایران ـ گاه با اثرات ویرانگر.
پس از آخرین درگیری، ایران تمرکز خود را بر شکار عوامل نفوذی گذاشته است که بیم دارد همچنان در کشور و دولت حضور داشته باشند.
مصطفی هاشمی‌طبا، معاون رئیس‌جمهور و وزیر پیشین، در گفت‌وگویی با رسانه‌های ایرانی در اواخر ژوئن گفت: «نفوذ به بالاترین سطوح تصمیم‌گیری ما رسیده است.»
اوایل این ماه، ایران یک دانشمند هسته‌ای به نام روزبه وادی را به اتهام جاسوسی برای اسرائیل و تسهیل ترور یک دانشمند دیگر اعدام کرد. سه مقام ارشد ایرانی و یک عضو سپاه گفتند که ایران به‌طور محرمانه ده‌ها نفر از نیروهای نظامی، اطلاعاتی و دولتی را که مظنون به جاسوسی برای اسرائیل بودند، بازداشت یا در حصر خانگی قرار داده است ـ برخی از آن‌ها در رده‌های بالا. اسرائیل هیچ ارتباطی با این افراد را نه تأیید و نه تکذیب کرده است.
جنگ سایه میان ایران و اسرائیل همواره ویژگی ثابت روابط آن‌ها در چند دهه‌ی اخیر بوده است و موفقیت اسرائیل در کشتن شمار زیادی از چهره‌های کلیدی امنیتی ایران در ژوئن نشان داد که تا چه حد ابتکار عمل به دست اسرائیل افتاده است.
مقامات اسرائیلی گفتند که از پایان ۲۰۲۲ دانشمندان ارشد هسته‌ای ایران را زیر نظر داشته و حتی در اکتبر گذشته به کشتن آن‌ها اندیشیده بودند، اما برای پرهیز از برخورد مستقیم با دولت بایدن دست نگه داشته بودند.
از پایان سال گذشته تا ژوئن، تیمی که اسرائیلی‌ها آن را «تیم قطع سر» می‌نامیدند، پرونده‌ی تمام دانشمندان پروژه هسته‌ای ایران (که اسرائیل از آن‌ها اطلاع داشت) را مرور می‌کرد تا مشخص کند کدام یک باید به قتل برسند. فهرست اولیه شامل ۴۰۰ نام بود که عمدتاً بر اساس اسنادی از آرشیو هسته‌ای ایران که موساد در سال ۲۰۱۸ از ایران سرقت کرده بود، تهیه شده بود. این فهرست به ۱۰۰ نفر کاهش یافت. در نهایت ایران گفت اسرائیلی‌ها بر ۱۳ دانشمند تمرکز کرده و آن‌ها را کشته‌اند.
همزمان، اسرائیل توانایی خود برای هدف قرار دادن و کشتن فرماندهان ارشد نظامی ایران را در قالب برنامه‌ای به نام «عملیات عروسی خونین» (اشاره‌ای به قسمت خونین سریال بازی تاج و تخت) توسعه می‌داد. یکی از مقامات اسرائیلی گفت که هدف نخست، سردار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران بود.
در نهایت، مقامات اسرائیلی گفتند ایده‌ی اصلی هر دو عملیات این بود که ۲۰ تا ۲۵ هدف انسانی در ایران شناسایی و همه‌ی آن‌ها در حمله‌ی آغازین کارزار زده شوند، چون بعد از آن احتمالاً احتیاط بیشتری می‌کردند و هدف قرار دادن‌شان دشوارتر می‌شد.
سردار احمد وحیدی، فرمانده تازه‌منصوب‌شده‌ی سپاه پاسداران، در مصاحبه‌ای ویدئویی با یک خبرنگار ایرانی گفت که اگرچه اسرائیل عوامل انسانی و جاسوسانی در کشور داشت، اما عمدتاً با فناوری پیشرفته توانسته بود مقامات و دانشمندان ارشد را ردیابی و مکان نشست‌های حساس را کشف کند.
او گفت: «دشمن بخش عمده‌ای از اطلاعاتش را از طریق فناوری، ماهواره‌ها و داده‌های الکترونیک به دست می‌آورد. آن‌ها می‌توانند افراد را بیابند، اطلاعات و صدا و تصویرشان را بگیرند، با ماهواره‌های دقیق زوم کنند و موقعیت‌ها را شناسایی کنند.»
از نگاه اسرائیل، آگاهی فزاینده‌ی ایران از تهدید علیه چهره‌های ارشد فرصتی بود. آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، برای پیشگیری از ترورهای بیشتر همانند موارد موفق گذشته‌ی اسرائیل، تدابیر امنیتی گسترده‌ای شامل تیم‌های پرشمار محافظان دستور داد و نسبت به استفاده از تلفن همراه و پیام‌رسان‌هایی چون واتس‌اپ (که در ایران رایج است) هشدار داد.
اسرائیل کشف کرد که محافظان نه‌تنها تلفن همراه حمل می‌کنند، بلکه حتی با آن در شبکه‌های اجتماعی پست می‌گذارند. یکی از مقامات دفاعی اسرائیل گفت: «استفاده از این تعداد محافظ نقطه‌ضعفی بود که ما بر آن‌ها تحمیل کردیم و توانستیم از آن بهره‌برداری کنیم.»
مقامات ایرانی مدت‌ها مشکوک بودند که اسرائیل با تلفن‌های همراه، تحرکات فرماندهان ارشد نظامی و دانشمندان هسته‌ای را ردیابی می‌کند. سال گذشته، پس از آنکه اسرائیل بمب‌هایی را که در هزاران پیجر حامل اعضای حزب‌الله لبنان کار گذاشته بود منفجر کرد، ایران استفاده از گوشی‌های هوشمند، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها را برای بسیاری از مقامات مشاغل حساس ممنوع کرد.
اکنون گوشی‌های هوشمند به‌طور کامل برای فرماندهان ارشد نظامی، دانشمندان هسته‌ای و مقامات دولتی ممنوع شده است.
مسئولیت حفاظت از مقامات، فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای بر عهده‌ی تیپ نخبه‌ای در سپاه به نام انصارالمهدی است. فرمانده این یگان، که در مرداد گذشته و پس از روی کار آمدن دولت جدید منصوب شد، سردار محمدجواد اسدی است که از جوان‌ترین فرماندهان ارشد سپاه به شمار می‌رود.
به گفته‌ی دو مقام ارشد ایرانی، سردار اسدی دست‌کم یک ماه پیش از کشته شدن چند فرمانده ارشد و یک دانشمند هسته‌ای برجسته به نام محمدمهدی طهرانچی در روز نخست جنگ، شخصاً به آن‌ها هشدار داده بود که اسرائیل قصد ترورشان را دارد. او همچنین جلسه‌ای با سرگروه‌های تیم‌های حفاظت برگزار کرده و خواستار اتخاذ تدابیر بیشتر شده بود.
با این حال، ممنوعیت تلفن همراه در ابتدا شامل محافظان نمی‌شد. این وضعیت پس از موج ترورهای اسرائیل در روز نخست جنگ تغییر کرد و اکنون محافظان فقط باید بی‌سیم حمل کنند. تنها سرگروه‌هایی که همراه مقامات سفر نمی‌کنند اجازه دارند گوشی داشته باشند.
اما بنا به گفته‌ی مقاماتی که در جلسات امنیتی با سردار اسدی حضور داشتند، با وجود این قوانین تازه، فردی آن‌ها را نقض کرده و تلفنی را به جلسه شورای عالی امنیت ملی برده بود و همین به اسرائیلی‌ها امکان داد حمله‌ی دقیق را اجرا کنند.
حمزه صفوی، تحلیلگر سیاسی و نظامی (که پدرش مشاور ارشد نظامی آیت‌الله خامنه‌ای است)، گفت برتری فناوری اسرائیل نسبت به ایران تهدیدی وجودی است. او افزود ایران ناچار است بازبینی امنیتی انجام دهد، پروتکل‌هایش را اصلاح کند و تصمیم‌های دشوار ـ از جمله بازداشت و محاکمه‌ی جاسوسان سطح بالا ـ بگیرد.
او در گفت‌وگویی تلفنی گفت: «باید هر کاری که لازم است انجام دهیم تا این تهدید را شناسایی و برطرف کنیم؛ ما یک حفره‌ی بزرگ امنیتی و اطلاعاتی داریم و هیچ چیز فوری‌تر از ترمیم این شکاف نیست.»
وزیر اطلاعات ایران در بیانیه‌ای در ماه جاری گفت که ایران یک تلاش اسرائیل برای ترور ۲۳ مقام ارشد را خنثی کرده است، اما نام یا جزئیات موقعیت آن‌ها را ارائه نکرد. او افزود در ماه‌های منتهی به جنگ، ایران ۱۳ توطئه‌ی اسرائیل برای کشتن ۳۵ مقام ارشد نظامی و دولتی را کشف و ناکام گذاشته است. یک مقام اطلاعاتی اسرائیل، روایت ایران را رد کرد و گفت اسرائیل پیش از حمله غافلگیرانه‌ی ژوئن هیچ عملیاتی انجام نداده بود که می‌توانست باعث افزایش هوشیاری ایران شود.
بیانیه همچنین اعلام کرد نیروهای امنیتی ۲۱ نفر را به اتهام جاسوسی برای موساد و فعالیت به‌عنوان عوامل میدانی و پشتیبانی در دست‌کم ۱۱ استان ایران شناسایی و بازداشت کرده‌اند.
از سوی دیگر، ایران پس از حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که جنگ غزه را شعله‌ور ساخت و عملیات نظامی تهاجمی اسرائیل علیه ایران و لبنان را برانگیخت، تلاش‌هایش برای جذب جاسوس در داخل اسرائیل را شدت بخشیده است.
در طول یک سال گذشته، شین‌بت، سازمان اطلاعات داخلی اسرائیل، ده‌ها اسرائیلی را بازداشت کرده و به آن‌ها اتهام زده که در ازای پول به‌عنوان عامل ایران فعالیت کرده‌اند و در جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف بالقوه برای حملات ایران به اسرائیل نقش داشته‌اند.
اسرائیل کشتن دانشمندان ارشد هسته‌ای ایران را به‌عنوان یک اولویت فوری برای عقب انداختن برنامه هسته‌ای ایران در دستور کار قرار داده است، حتی دو دانشمند جوان نوظهور را مسموم کرده است.
با پیشرفت مداوم ایران در غنی‌سازی اورانیوم تا نزدیک سطح تسلیحاتی، مقامات نظامی و اطلاعاتی اسرائیل نتیجه گرفتند که کارزار خرابکاری و انفجار در تأسیسات غنی‌سازی ـ که موساد سال‌ها دنبال کرده بود ـ تنها اثر حاشیه‌ای دارد.
به گفته سه مقام امنیتی اسرائیل، در سال ۲۰۲۱ تمرکز به‌سوی چیزی معطوف شد که آن‌ها «گروه تسلیح» می‌نامیدند ـ دستهای از دانشمندان ایرانی که اسرائیلی‌ها باور داشتند به‌طور منظم برای کار بر روی ساخت دستگاه ماشه‌ای که اورانیوم غنی‌شده را منفجر کند و انفجار هسته‌ای ایجاد کند، ملاقات می‌کردند. این یکی از سخت‌ترین بخش‌های فناوری یک پروژه هسته‌ای است. (ایران گفته است برنامه هسته‌ای‌اش برای اهداف صلح‌آمیز است و آژانس اتمی سازمان ملل و سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا مدت‌هاست ارزیابی کرده‌اند که ایران پروژه‌اش را تسلیحاتی نکرده است.)
این گروه همان هدفی بود که اسرائیل در «عملیات نارنیا» دنبال کرد؛ برنامه نظامی برای کشتن دانشمندان در روزهای نخست جنگ بهار امسال.
تا زمان برگزاری نشست ۱۶ ژوئن شورای عالی امنیت ملی، اسرائیل چندین چهره برجسته مرتبط با برنامه هسته‌ای از جمله محمدمهدی طهرانچی و فریدون عباسی را کشته بود. تلفن‌های همراه محافظان‌شان در ردیابی همه آن‌ها به اسرائیل کمک کرده بود.
اما اسرائیل همچنین طیف گسترده‌ای از رهبران ایرانی، از جمله رؤسای قوای حاضر در نشست شورای عالی امنیت ملی را هدف گرفته بود و دست‌کم ۳۰ فرمانده ارشد نظامی را در حملات جنگ کشته بود.
سردار حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، در آغاز جنگ تیم رهبری خود را به همراه واحدهای حفاظتی گرد آورد تا اطلاعات درباره حملات احتمالی اسرائیل را پایش کند. جنگنده‌های اسرائیلی حمله‌ای دقیق به پناهگاهی انجام دادند که حاجی‌زاده در آن پناه گرفته بود و او و فرماندهان ارشد دیگری را کشتند.
علیرضا حاجی‌زاده، پسرش، در ویدئویی که رسانه‌های ایرانی منتشر کردند، گفت پدرش در زمینه استفاده از تلفن‌ها بسیار محتاط بود. او گفت: «وقتی پدرم می‌خواست درباره موضوع مهمی صحبت کند، می‌گفت تلفن‌ها و دستگاه‌های هوشمند را از اتاق بیرون ببریم و دور بگذاریم.»
توانایی ردیابی محافظان همچنین به اسرائیل کمک کرد تا به نشست ۱۶ ژوئن برسد. حاضران، علاوه بر پزشکیان رئیس‌جمهور، شامل محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، و غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه بودند. همچنین وزرای کشور، دفاع و اطلاعات و فرماندهان نظامی (برخی تازه منصوب پس از کشته شدن رؤسای قبلی در حملات) حضور داشتند.
به روایت‌های منتشرشده، حمله اتاق را ویران کرد و به سرعت با آوار، دود و گردوغبار پر شد و برق قطع شد. پزشکیان گفته است که از میان آوار، شکاف باریکی یافت که نور و اکسیژن از آن می‌آمد. او با دستهای خالی شروع به کندن کرد و نهایتاً فضایی کافی ایجاد شد تا افراد یکی‌یکی از آن بخزند.
مقامات گفتند پزشکیان از ترکش جراحت سطحی در پا برداشت و وزیر کشور به دلیل مشکلات تنفسی به بیمارستان منتقل شد.
پزشکیان اخیراً در دیدار با روحانیون ارشد، روایت کرد: «تنها یک سوراخ بود، دیدیم هوا می‌آید و گفتیم خفه نمی‌شویم. زندگی به یک ثانیه بند است.» او افزود اگر اسرائیل موفق به کشتن مقامات ارشد کشور می‌شد، هرج‌ومرجی در کشور ایجاد می‌کرد.
او گفت: «مردم امیدشان را از دست می‌دادند.»