تصمیم جنجالی مکرون: «کشور فلسطین» را به رسمیت می‌شناسیم

امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه اعلام کرد که کشور فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت. مکرون در پستی در شبکه ایکس نوشت این اعلام رسمی در ماه سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل صورت خواهد گرفت.
تصویر تصمیم جنجالی مکرون: «کشور فلسطین» را به رسمیت می‌شناسیم

این تصمیم فرانسه با واکنش شماری از کشورها روبرو شده است. آمریکا در واکنشی تند آن را «تصمیمی نسنجیده» خواند و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل گفت پس از حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس به اسرائیل، چنین اقدامی «جایزه به تروریسم است و خطر ایجاد یک نیروی نیابتی دیگر ایران را دارد.»

رئیس جمهور فرانسه گفت جنگ غزه هر چه سریع‌تر باید پایان یابد و غیرنظامیان را باید نجات داد. مکرون در ادامه پستش در شبکه ایکس گفته است: «صلح امکان‌پذیر است. ما نیاز به آتش‌بس فوری، آزادی همه گروگان‌ها و کمک انسان‌دوستانه گسترده به مردم غزه داریم.»

او همچنین افزوده است: « در راستای تعهد تاریخی به صلحی عادلانه و پایدار در خاورمیانه، من تصمیم گرفتم که فرانسه، کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد. ما باید همچنین غیرنظامی شدن حماس را تضمین کنیم و غزه را امن و بازسازی کنیم.»

ژانو نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه هم با انتشار عکسی از تحویل نامه مکرون به محمود عباس در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «فرانسه در ماه سپتامبر به‌طور رسمی کشور فلسطین را در ماه سپتامبر به رسمیت خواهد شناخت. رییس‌جمهوری ما تعهد داده و من این دوشنبه آن را در سازمان ملل متحد دوباره تایید خواهم کرد.»

نتانیاهو: این اقدام «جایزه به تروریسم» است

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در واکنش به نامه مکرون، آن را «هدیه رئیس‌جمهوری فرانسه به حماس» خواند و گفت: «ایجاد یک کشور فلسطینی زمینه‌ساز نابودی اسرائیل است چون فلسطینی‌ها کشوری در کنار اسرائیل نمی‌خواهند، خواسته‌شان کشوری به‌جای اسرائیل است.»

او ادامه داد: «ما تصمیم به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی در همسایگی تل‌آویو پس از قتل عام ۷ اکتبر را به شدت محکوم می‌کنیم.»

نتانیاهو در این اظهارات به جمهوری اسلامی نیز اشاره کرد و گفت که با ایجاد یک کشور مستقل به نام فلسطین خطر ایجاد یک نیروی نیابتی جدید از سوی جمهوری اسلامی افزایش می‌یابد، همان‌طور که باریکه غزه به مکانی برای نیروهای نیابتی آن‌ها تبدیل شد.

همچنین اسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل گفته است این اقدام به مثابه تسلیم در قبال تروریسم خواهد بود.

همزمان نفتالی بنت، نخست‌وزیر سابق اسرائیل، در حساب ایکس خود نوشت که سخنان مکرون درباره به رسمیت شناخته شدن کشور فلسطین، پس از «قتل‌عام هفتم اکتبر، دیپلماسی نیست بلکه فروپاشی اخلاقی است.»

وزیر دادگستری اسرائیل نیز گفت: «به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط مکرون نقطه سیاهی در تاریخ فرانسه است.»

افزون بر این، آمیخای چیکلی، وزیر امور یهودیان خارج از اسرائیل، و جاناتان اوریچ، مشاور رسانه‌ای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هر دو با انتشار پست‌هایی در شبکه اجتماعی ایکس با لحنی آمیخته به طنز و کنایه به امانوئل مکرون واکنش نشان دادند.

چیکلی یک تصویر متحرک (گیف) از مکرون در حال سیلی خوردن از همسرش در جریان بازدیدشان از ویتنام منتشر کرد و خطاب به مکرون نوشت: «از طرف دولت اسرائیل، این پاسخ ما به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط شماست.»

اوریچ هم همان گیف را بازنشر کرد و بالای آن نوشت: «از رودخانه تا دریا فقط یک کشور وجود دارد.»

استقبال حماس، عربستان و اردن

وزارت خارجه عربستان از تصمیم «تاریخی» امانوئل مکرون استقبال کرد و اعلام کرد: «پادشاهی عربستان بار دیگر از همه کشورهایی که هنوز دولت فلسطین را به رسمیت نشناخته‌اند می‌خواهد گام‌های مثبت مشابهی بردارند و مواضعی در حمایت از صلح و حقوق مشروع ملت فلسطین اتخاذ کنند.»

وزارت خارجه اردن نیز از تصمیم آقای مکرون قدردانی کرد. سخنگوی این وزارتخانه، در بیانیه‌ای گفت: «این تصمیم گامی در مسیر درست برای تحقق راه‌حل دو کشوری و پایان اشغالگری است.»

گروه فلسطینی حماس هم این وعده امانوئل مکرون را «گامی مثبت در مسیر درست برای تحقق عدالت در حق ملت تحت ستم فلسطینی و حمایت از حق مشروع آن‌ها برای تعیین سرنوشت» توصیف کرد.

حماس همچنین خواستار آن شد که «همه کشورهای جهان به‌ویژه کشورهای اروپایی و آن‌هایی که هنوز دولت فلسطینی را به رسمیت نشناخته‌اند از تصمیم فرانسه پیروی کنند».

روبیو: تصمیم آقای مکرون تصمیمی «نسنجیده» است

مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا در واکنشی تند به تصمیم آقای مکرون، آن را «تصمیمی نسنجیده» خواند.

او در پیامی در شبکه ایکس نوشت: «این تصمیم نسنجیده فقط به تبلیغات حماس خدمت می‌کند و روند صلح را عقب می‌اندازد. این یک سیلی به صورت قربانیان حمله ۷ اکتبر است»

اشاره او به حمله حماس به اسرائیل در سال ۲۰۲۳ که آغازگر جنگ غزه بود.

مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائیل، نیز در ماه ژوئن اعلام کرده بود که تشکیل کشور مستقل فلسطین دیگر هدف سیاست خارجی ایالات متحده نیست.

نخست وزیر بریتانیا، تحت فشار کابینه

کی‌یر استارمر، نخست وزیر بریتانیا، پیش از انتشار نامه امانوئل مکرون، وضعیت غزه را یک فاجعه انسانی «غیرقابل توصیف و غیرقابل دفاع» خواند و اعلام کرد که برای گفت‌وگو درباره این موضوع با فرانسه و آلمان تماس اضطراری خواهد گرفت.

او با انتشار بیانیه‌ای موضوع اصلی این گفت‌وگوی فوری را «توقف کشتار و رساندن غذای مورد نیاز مردم» اعلام کرد و از اسرائیل خواست تا اجازه دهد کمک‌ها به این منطقه محصور فلسطینی وارد شود.

استارمر گفت: «رنج و گرسنگی که در غزه در حال وقوع است، غیرقابل توصیف و غیرقابل دفاع است. هرچند مدت‌هاست که اوضاع در این منطقه وخیم است، اما حالا با عمق تازه‌ای از وخامت روبه‌روییم و اوضاع مدام بدتر می‌شود. ما شاهد یک فاجعه انسانی هستیم.»

او با اعلام حمایت از تلاش‌های ایالات متحده، قطر و مصر برای برقراری آتش‌بس در غزه، به توافق با فرانسه و آلمان در خصوص نیاز مبرم اسرائیل به تغییر مسیر و صدور مجوزِ ورود بدون تعلل کمک‌های مورد نیاز به غزه اشاره کرد.

نخست وزیر بریتانیا همچنین با بیان اینکه «آتش‌بس ما را در مسیر به رسمیت شناختن کشور فلسطین و راه‌حل دو کشور قرار می‌دهد» به‌طور ضمنی حمایت بریتانیا از تشکیل کشور مستقل فلسطینی را اعلام کرد.

در همین رابطه بلومبرگ در گزارشی نوشت کی‌یر استارمر، تحت فشار برخی از اعضای ارشد دولت خود و همچنین امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، قرار گرفته تا به‌زودی فلسطین را به‌عنوان یک کشور مستقل به‌رسمیت بشناسد؛ اقدامی که با توجه به بحران انسانی رو به وخامت در غزه، فوریت یافته است.

بر اساس گزارش منابع آگاه، برخی از وزرای کابینه از تعلل استارمر در عمل به وعده‌اش برای حمایت از تشکیل کشور فلسطین، ابراز نارضایتی کرده‌اند. وزیر بهداشت وس استریتینگ، وزیر دادگستری شبانه محمود، وزیر ایرلند شمالی هیلالی بن و وزیر فرهنگ لیزا ناندی، در هفته‌های اخیر از استارمر و وزیر خارجه‌اش دیوید لامی خواسته‌اند تا در این زمینه با سرعت بیشتری اقدام کنند.

این تحولات در حالی به سرعت روی می‌دهد که مذاکرات در مورد آتش‌بس بین حماس و اسرائیل نیز همچنان ادامه دارد و رسیدن به توافق همچنان با تردیدهای جدی روبه‌رو است.

استقبال استرالیا و اسپانیا

در واکنش به تصمیم فرانسه برای به‌رسمیت‌شناختن کشور فلسطین، نخست‌وزیر استرالیا، آنتونی آلبانیزی، نیز در بیانیه‌ای بر حمایت کشورش از راه‌حل تشکیل دو کشور تاکید کرد و گفت به‌رسمیت شناختن آرمان‌های مردم فلسطین برای داشتن کشوری مستقل، همواره یک موضع دوحزبی در استرالیا بوده است. او با اشاره به بحران انسانی در غزه، آن را «فراتر از بدترین نگرانی‌های جهان» توصیف کرد و ضمن محکوم کردن خشونت‌های حماس، خواستار توقف فوری کشتار غیرنظامیان و فراهم شدن دسترسی کامل به کمک‌های بشردوستانه شد.

پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا هم با افزودن یادداشتی به توییت مکرون از پیوستن فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی به اسپانیا در به‌رسمیت شناختن فلسطین استقبال کرد و نوشت: «ما باید با هم از آنچه نتانیاهو سعی در نابودی آن دارد، محافظت کنیم. راه حل دو کشور، تنها راه حل است.»

اسپانیا خرداد سال گذشته فلسطین را به‌عنوان یک کشور مستقل شامل باریکه غزه و کرانه باختری به پایتختی اورشلیم شرقی به رسمیت شناخت.

سخنگوی وزارت امور خارجه اسپانیا همان زمان تایید کرد که این تصمیم از یک ماه پیش از اعلام رسمی به اجرا گذاشته شده بود و طبق آن اسپانیا «تمام امتیازات و مصونیت‌های مربوط به کشورها» را به فلسطین اعطا کرده است.

سه چهارم اعضای سازمان ملل متحد یعنی ۱۴۴ کشور از ۱۹۳ عضو این سازمان، یک کشور فلسطینی را به رسمیت می‌شناسند اما فرانسه اولین کشور بزرگ غربی خواهد بود که چنین اقدامی می‌کند.

اکثر کشورهای جنوب جهانی، روسیه، چین، هند، و ایران از جمله کشورهایی هستند که فلسطین را به عنوان کشور به رسمیت می‌شناسند.

بیش از یک سال پیش هم نروژ، اسپانیا و جمهوری ایرلند رسما اعلام کردند که فلسطین را به عنوان کشور به رسمیت می‌شناسند. دولت اسرائیل با انتشار بیانیه‌ای این تصمیم را به‌شدت محکوم کرد و آن را پاداشی برای «تروریسم» در بحبوحه جنگ خواند.